In de nieuwe woonspecial van Seasons staat een mooie binnenkijker: de woning van Irene Mertens, eigenaar van conceptstore Sukha in Amsterdam. Zij heeft haar huis zoveel mogelijk ecologisch verbouwd en ingericht. Zo koos ze voor lemen muren met wandverwarming. Leem geleidt goed en geeft een comfortabele warmte af, die niet opstijgt. Het wordt steeds meer toegepast als muurbewerking in woningen.
Waarom leem?
Leem is populair bij mensen die energiezuinig en milieuvriendelijk wonen. Het heeft niet alleen een mooie en natuurlijke uitstraling, het is bij gebruik van leembasis en leemstuc ook warmte- en vochtregulerend. Het draagt bij aan een goed klimaat in huis. Bovendien heeft leem een positief effect op de akoestiek in een ruimte en is het een goede basis voor wandverwarming. Het heeft namelijk veel massa en een enorm accumulerend vermogen. Dat is nodig voor de stralingswarmte van warmtewanden die onder de basisleem geplaatst kunnen worden. Leem wordt gewonnen uit verschillende groeves in Europa en al eeuwen gebruikt als basis voor het bouwen van muren. Tegenwoordig zijn er ook verschillende afwerkingsproducten op basis van leem, zoals leemstuc -en pleisterwerk en leemfinish. En voor het schilderen van muren leemverf en leemstucverf. Er worden geen synthetische bindmiddelen of kleurpigmenten gebruikt, dus het zijn 100% natuurlijke producten. 
Wat is het verschil tussen leemproducten?
Leembasis is een grof stucwerk van leem, zand en vaak een natuurlijk vezel als stro. Het wordt gebruikt als basisstucwerk op een stenen wand. In tegenstelling tot gewoon stucwerk kan het in één keer heel dik aangebracht worden en zo muren egaliseren. Als het in de loop der tijd beschadigt, kan het met spons en water altijd bijgewerkt worden. Omdat de kleuren beperkt zijn, het bestaat alleen in okerbruin en terrarood, wordt de basis vaak afgewerkt met een finishlaag in een andere kleur. Leemstucwerk is stucwerk en kleur in één. Het heeft dezelfde klimaatregulerende eigenschappen als leembasis, maar wordt veel dunner aangebracht en heeft daarom wel een leembasisondergrond of een ondergrond van gipsplaten nodig om de wand egaal te maken. Leemstucwerk heeft meer kleurmogelijkheden dan leembasis. Het is verkrijgbaar in verschillende aardetinten en kan op alle gladde behangklare ondergronden toegepast worden. Voor meer kleurmogelijkheden kan er over de stuclaag altijd een finish-of leemverflaag aangebracht worden. Gebruik alleen geen latexverf. Deze verf sluit de leemstuc af, waardoor de klimaatwerking van leem verloren gaat. Leemfinish en –pleister zijn afwerklagen voor basisleem of leemstuc. Ze maken de muur sterker, zijn vaak fijner van structuur en bestaan in meer (natuurlijke) kleuren. Bij het gebruik ervan behouden muren hun klimaatregulerende eigenschappen. Ze zijn ook direct toepasbaar op gipsmuren of andere behangklare gladde muren en geven dan wel de warme natuurlijke uitstraling van leem, maar hebben zo weinig klimaatwerking. Wil je na een tijdje een andere kleur op de muur, dan kan er een leemverf overheen aangebracht worden. Leemverf bestaat voornamelijk uit leempoeder en water. Het heeft een fijne zachte structuur, waardoor de muren meer gaan leven en de sfeer van leem geven. Leemstucverf is verf met een grovere structuur dan leemverf door de toevoeging van zand of andere natuurlijke materialen. Het heeft soms ook meer glans. Beide verfsoorten zijn damp-open, dus ademend, en kunnen aangebracht worden op alle ondergronden die behandeld zijn met een stuclaag op basis van leem, gips of cement. Ze kunnen gemengd worden met natuurlijke pigmenten, waardoor de kleurkeuze oneindig is. Het verschil met leemfinish is de dikte. Leemverf is dun, maar een laagje leemfinish is 2 tot 3 mm dik. Daardoor is één laag leemfinish altijd dekkend en één laag leemverf niet altijd. Leemfinish draagt ook meer bij aan het binnenklimaat dan leemverf. De kleuren zijn op basis van mineralen en kleuren mee met het daglicht. Voor meer informatie en verkoopadressen: tierrafino.nl en eco-logisch.nl. Tekst: Anja Bas Backer
FOTOGRAFIE RAÚL CANDALES & STYLING SUSANA OCAÑA
