Al eind najaar kan je hem kopen, de Helleborus. En hij is o zo welkom – bloeiend in periodes dat weinig andere planten dat al doen. Als winterbloeier geeft hij stiekem vast een voorschotje op het lentegevoel. De ins en outs over deze krachtplant.
Bloemen in de winter – hoe dan?
De Helleborus is een vaste plant en behoort tot de Ranonkelfamilie. Er bestaan verschillende soorten, maar allen bloeien in de winter. Het donkergroene blad van deze plant is sterk en leerachtig. De klokvormige bloemen hangen naar beneden. Zo beschermt hij zijn kostbare meeldraden en stampers tegen winterse buien. Hij is dus winterhard, al zou je dat soms niet zeggen. Bij strenge vorst hangen de bloemen en stelen slap. De plant onttrekt dan vocht aan de bloemen – zo voorkomt hij bevriezing. Slap hangen is dus een overlevingsstrategie. Overigens vindt hij het wél fijn als je hem een beetje beschermt tegen al te strenge of langdurige vorst. Door er bijvoorbeeld wat dennentakken overheen te bouwen.
Lees ook: 5x winterharde planten
De kerstvariant: de Helleborus niger (Kerstroos)
De variant die al in het najaar wordt verkocht en die je in december overal ziet? Dat is de Helleborus niger, ook wel bekend als Kerstroos. Hij heeft korte steeltjes en grote helderwitte bloemen. Die bloeien in de tuin zo vanaf januari tot en met april. Het mooie eraan: ze verkleuren en krijgen dan prachtige ‘oude’ tinten groen en roze. De Kerstroos is knap maar lastig om zelf te telen. Hij wordt zo’n 30 centimeter hoog. Meer lezen – check Wikipedia.nl. 
De lentevariant: de Helleborus orientalis
De Helleborus orientalis is sterker dan de Kerstroos, en doet het goed in de tuin. Hij bloeit vanaf februari tot april/mei. De bloemkleur is prachtig en varieert van wit tot roomgeel, zachtroze tot oudroze, helderrood tot diep paars. Van binnen kunnen ze een beetje of enorm gespikkeld zijn met een andere kleur. Er zijn ook dubbelbloemige varianten. De Helleborus orientalis kan wat hoger worden, zo’n 45 centimeter. 
De stinkvariant: de Helleborus foetidus
Deze Helleborus bloeit met klokvormige groene bloemen, vaak roodbruin gerand. Die bloemen stinken – al denken bijen daar anders over. De bloeiperiode valt vanaf de winter tot het voorjaar. De Helleborus foetidus bloeit vaak slechts twee keer: als hij zo’n twee tot vijf jaar oud is, en het jaar erop. Daarna sterft hij meestal, maar niet voordat hij zich heeft uitgezaaid. Het voordeel van deze Helleborus is dat hij ook prima gedijt in volle schaduw. Tip: combineer hem met sneeuwklokjes – qua vorm en tinten doen ze het prachtig samen. 
Planten en verzorgen
De Helleborus heeft vruchtbare grond nodig, en een diep plantgat. Hij houdt niet van natte voeten, dus zorg dat het water weg kan lopen. Snijd aan het eind van de bloeiperiode de bloemen af om de bloei het jaar erop te stimuleren. Wil je dat hij zich vermeerdert, laat dan de stengels staan totdat het zaad zich heeft kunnen verspreiden. In een pot doet hij het prima. Meer plant- en verzorgingstips, lees je hier.
Helleborus-weetjes
- De Helleborus staat ook bekend als Nieskruid. De wortels en zaden geven namelijk een scherp prikkelende geur in je neus.
- De zaden van de Helleborus hebben aan een zijde een zogeheten ‘mierenbroodje’. Daar komt olie uit waar die ijverige insecten dol op zijn. Die slepen de zaden dus mee en zorgen zo voor (verre) verspreiding.
- De wortels van deze plant zijn behoorlijk giftig, ze bevatten de stof helleborine. Helleborus is Grieks en is een combinatie van ‘hellein’ (doden) en ‘bora’ (voedsel). Men vermoedt zelfs dat Alexander de Grote 323 jaar voor Christus is overleden aan een overdosis Helleborus. Een extract van de wortel werd destijds gebruikt om de lever te zuiveren na een drinkgelag
- Veel kwekerijen houden in het voorjaar Helleborusdagen. Een aanrader, om de grote verscheidenheid van deze plant te bewonderen. En om precies degene eruit te pikken die jou het meest bekoort. Data vind je op de websites van bijvoorbeeld kwekerij de Hessenhof en kwekerij Bastin.
BRONNEN (O.A.) EN MEER LEZEN: ARBETORUM HOOGVLIET | WIKIPEDIA | KWEKERIJ BASTIN BEELDEN: UNSPLASH & PIXABAY
