Altijd een moment om naar uit te kijken onder het wandelen: straks koffie met taart in die nostalgische boshut, dat fijne café aan het water of het theehuis op de hei. Seasons brengt de leukste natuurpaviljoens in kaart en tipt wat eromheen allemaal te zien en te doen is. In deze aflevering: Garnwerd aan Zee. 
‘Knerpende schelpen, ruischend riet, laat je gedachten dwalen… en geniet’ staat naast de deur van Garnwerd aan Zee. Ruisend riet, oké… Maar knerpende schelpen op hemelsbreed elf kilometer van Groningens Grote Markt? Toch is het niet zo gek, net zo min als het gek is dat dit natuurpaviljoen tussen molen en Reitdiep Garnwerd aan Zee heet. Dat Reitdiep was tot 1867 de verbinding tussen de stad Groningen en Lauwerszee, Waddenzee en de rest van de wereld. Engelse schepen met steenkool, Zweedse met hout, Italiaanse met zuidvruchten, allemaal kwamen ze langs Garnwerd en brachten ook daar handel met zich mee. De toevoeging ‘aan Zee’ is een eerbetoon aan dat verleden. In het heden hoef je niets anders dan de gedachten te laten dwalen en te genieten. 
Typisch Groningen: de borg
Er valt heel veel te ontdekken en te doen rond Garnwerd aan Zee. Als je in het open Groninger land een rij dichte bomen ziet opdoemen, weet je dat er iets bijzonders achter staat: een boerderij zo groot als een kathedraal of een borg. Borgen hebben meestal hun oorsprong in een ‘steenhuis’, een middeleeuws verdedigingswerk waarin rijke boeren konden vluchten voor de vijand. De Allersmaborg staat op de plek waar het Reitdiep zo kronkelt dat het bijna een sluitende cirkel maakt. Het bos buiten de binnenste gracht rond het huis is vrij toegankelijk. Sla de boomgaard met oude fruitrassen niet over. Naast ‘Schutters Reinetten’ en notarisappels heeft deze boomgaard ook een Little Free Library. En een bankje om meteen in je vers geplukte boek te beginnen. • Allersmaweg 64, Ezinge, www.staatsbosbeheer.nl. 
Rondje om de kerk
Zin in een niet al te lange wandeling? Pak in de kerk van Klein Wetsinge (vlak bij Garnwerd) de folder ‘Rondje Klein Wetsinge’, een wandeling van 7 km. Loop ook even naar boven en onder de gewelven door naar de ‘cockpit’ voor een ruim uitzicht over Reitdiep en Garnwerd. • www.kerkkleinwetsinge.nl
Dag- en nachtexcursies
Op zoek naar de roofvogels van het Lauwersmeer? Of een nacht vol vallende sterren beleven? Vanuit Activiteiten- centrum Lauwersnest organiseert Staatsbosbeheer een heleboel excursies. Je kunt ook zelf op pad met de Dag en Nachtkaart met keus uit zes verschillende (nachtelijke) routes. De Dag en Nachtkaart haal je ook in Lauwersnest. • www.lauwersmeer.groningen.nl
Slapen boven de paardenstal
Op haar woonboerderij bij Hornhuizen combineert kunstenares Annemarie Mayers een atelier, huisgalerie en het logeerappartement Noorderloft. Tot in New York en Vietnam exposeerde ze haar keramische kunst die nu in haar huisgalerie op afspraak te bezichtigen is. Het appartement boven de paardenstallen ademt een geborgen sfeer en is een heerlijke plek om op te laden. • www.noorderloft.com
Wandelen over de wierde
Ooit waren er in Groningen meer dan duizend wierden, 46 zijn er bewaard gebleven. Een daarvan is Ezinge. Op de wierde staat een 13e-eeuwse kerk met losse toren. Maak een wandelingetje over het Ossenpad (bij de kerk naar beneden) en bezoek Museum Wierdenland. • Van Swinderenweg 10, Ezinge, www.wierdenland.nl 
Boerderijwinkel
Alleen al voor het weggetje tussen de weilanden en het withouten bruggetje dat over water en riet naar de winkel- deur leidt, wil je naar boerderijwinkel KleiKracht. Met eigengemaakte rauwmelkse biologische kazen, zuivel van de biologische koeien van WaddenMax, biologische-dynamische groenten uit de Eemstuin en sappen van Opa en Oma uit Godlinze. • Schilligeham 3, Winsum, www.kleikracht.nl
De eerste kersen
Als het weer goed meewerkt, kunnen eind juni de eerste kersen in de boerderijwinkel van Oudebosch Fruit liggen. En anders heeft Els Tolner genoeg alternatieven: appels uit eigen boomgaard, aardbeien, kaas en boerderij-ijs uit de buurt. En sappen van eigen fruit. • Heereburen 17, Niehove, www.oudeboschfruit.nl
Kwekerij De Kleine Plantage
Fleur van Zonneveld en Eric Spruit houden van planten met uitgesproken bladvormen, planten die ook aantrek- kelijk zijn als ze niet bloeien. Die, én schaduwplanten én bijzondere eenjarigen kweken ze op De Kleine Plantage. In het lieve winkeltje erbij vind je tuinverwante artikelen, (tuin)boeken, vazen en Zweedse handdoeken met pracht- prints. De Kleine Plantage is ook stempelpost van het nieuwe langeafstandwandelpad Pronkjewailpad dat je Groningen ‘van binnenuit’ laat ontdekken. • Handerweg 1, Eenrum, www.dekleineplantage.nl en www.pronkjewailpad.nl Naar Garnwerd aan Zee? Een heerlijk hedendaags restaurant-café in het oudste man-made landschap van West-Europa. De kaart is soms oer-Hollands, soms mediterraan, soms internationaal. De filosofie van Garnwerd aan Zee: “We serveren gewoon wat lekker is.” Met veel streek- en seizoensproducten en – er is natuurlijk een naam hoog te houden – zeevruchten en vis. De asperges komen uit Groningen, want dat zijn de beste. • Hunzeweg 38A, Garnwerd, www.garnwerdaanzee.nl 
Mis ’t niet
- Op Borg Verhildersum is elke derde zaterdag van de maand een streekmarkt. Wierde 40, Leens, www.verhildersum.nl
- In Pieterburen: Museumtuin Domies Toen toont een originele pastorietuin met een verrassende verscheidenheid aan bomen, hagen, bloemen en vijvers. Hoofdstraat 76, www.domiestoen.nl
- Een twintig-minuten-tochtje over het Reitdiep van Aduarderzijl naar Schaphalsterzijl (of andersom natuurlijk) met het Reitdiepveer, www.reitdiepveer.nl
- Naast brood verkoopt Bakkerij Peters pasta, risotto, granola en bier van alle spelt die je hier op de akkers ziet groeien. Valge 18, Leens, www.bakkerijpeters.nl
- Korenmolen Joeswert met winkel: de molen draait elke zaterdag. Mentaweg 3, Feerwerd, www.joeswert.nl
TEKST ANNEMARIE BERGFELD FOTOGRAFIE LAURENCE DELDERFIELD
