In Nederland valt nog zo veel te ontdekken, en te voet zie je altijd meer. Daarom beschrijft Seasons elke maand een wandeling, mét routebeschrijving, door een van de mooie natuurgebieden die ons land telt. Deze keer het Waterloopbos in Flevoland. Drup…drup… drup. In het Waterloopbos bij Marknesse in Flevoland tikken de regendruppels met de precisie van een Zwitsers uurwerk op het felgekleurde blad van een esdoorn. In geen enkel ander Nederlands natuurgebied is een regenbui zo logisch als in dit bos, waar overal proefmodellen van waterwerken liggen verstopt tussen de bomen. De ingenieurs van het Waterloopkundig Laboratorium bouwden hier tussen 1951 en 1996 op kleine schaal grote waterwerken na om onderzoek te doen naar de loop van het water. Vanaf het bezoekerscentrum (A) wandel je hier snel het bos in, waarin onder meer de Maasvlaktecentrale ligt verscholen. Meer dan tweehonderd onderzoeken zijn er uitgevoerd, enkele tientallen schaalmodellen zijn er nog altijd te bekijken. Ze liggen als oude tempelruïnes verscholen in het bos, dat onderdeel is van het Voorsterbos. “Wij hebben onze eigen Machu Picchu”, grapt boswachter Norbert Kwint van Natuurmonumenten. Het Waterloopbos is nog jong, want pas in 1944 werden de eerste populieren en sparren er geplant. Omdat het onduidelijk was welke bomen goed groeiden op een drooggevallen zeebodem, hebben de bosbouwers volop geëxperimenteerd met boomsoorten. Daarom vind je er bijvoorbeeld de sitkaspar (B), een naaldboom die je snel verwart met de fijnspar.
Kleurenfeest in de herfst
De regenbui reist verder, zonlicht druppelt nu tussen de takken door en overal fonkelt water. Soms heb je het gevoel alsof je wandelt door een vers waterverfschilderij. En als tussen het bruin, oranje, groen, rood en geel van de herfst nog even een felblauwe streep – een ijsvogel! (C) – flitst is het kleurenfeest compleet. De ijsvogel, dol op water, broedt hier in de kluiten van omgevallen bomen. In het Waterloopbos liggen nog 32 schaalmodellen. Door de komst van de computer was het steeds minder nodig om ‘in het echt’ proeven uit te voeren, en langzaam begonnen bomen en struiken het beton en metaal te overwoekeren. Natuurmonumenten, sinds 2002 eigenaar van het gebied, heeft een aantal oude waterwerken weer goed zichtbaar gemaakt en hier en daar zijn voetgangersbruggen hersteld. In maart 2016 is het Waterloopbos officieel een rijksmonument geworden.
Paddenstoelenparadijs
Hoe mooi het metaal ook roest, hoe fraai ook de afbrokkeling van beton, het leven dat tussen deze monumenten scharrelt is ook indrukwekkend. Aangetrokken door het vele water leven hier modderkruipers, waterjuffers, tongvarens en tussen het zegge kun je grote gerande oeverspinnen zien. En er zijn tachtig soorten broedvogels geteld, zoals kleine bonte specht en wielewaal, en vierhonderd soorten paddenstoelen (D), waaronder gewoon varkensoor. “En onlangs is de ringslang gezien, bijzonder voor Flevoland”, vertelt Kwint. Aan een deel van de waterwerken mag de tijd rustig doorknagen, terwijl acht van de waterwerken worden gekoesterd en gerestaureerd. Kwint: “Model Denemarken bijvoorbeeld heeft juist zo’n hoge natuurwaarde – de grote weerschijnvlinder zit er – dat die met rust wordt gelaten. We bekijken per model of de natuur- of de cultuurwaarde prioriteit heeft.” Drup… drup… drupdrupdrup, er trekt weer een felle herfstbui over. Kijkend naar de kringen in het water van de regen tuur ik naar de vergane glorie van de Volkerakdam. “We zijn een rijksmonument, maar het gaat vooral om het karakter van het gebied, het is niet de bedoeling dat alle modellen keurig worden opgeknapt”, aldus Kwint. Gelukkig maar. Hieronder vind je een (versimpelde) plattegrond. Je kunt de route hier ook bekijken. Bekijk ook deze wandelingen: Een magische wandeling door natuurgebied De Palms Een heerlijke wandeling door duin- en natuurgebied Meijendel (ZH) TEKST DANIËL MULDER FOTOGRAFIE BRAND KURPERSHOEK ROUTEKAARTJE CÉCILE VRINTEN