In de koudste maanden van het jaar zorgen beukenhagen en heesters voor spannende structuren en zichtlijnen in de tuin van Ellen en Hans Lubbers. Een randje rijp geeft uitgebloeide bloemen, graspluimen en decoratieve zaaddozen een winters silhouet. Koning Winter liet een prachtig visitekaartje achter bij De Beukenhof in Barneveld vannacht. De combinatie van dichte mist en enkele graden vorst gaf heesters, hagen en planten een sneeuwwit silhouet. De pluimen van grote groepen siergrassen lijken wel gesponnen uit schapenwol. De verdroogde aren van Virginische ereprijs, dropplanten en lampenpoetsers zijn bezet met glinsterende ijskristallen. Zelfs het gras heeft kunstige rafelrandjes. In het bevroren landschap springen de vuurrode appeltjes van Malus ‘Red Sentinel’ er echt uit. Ook een Wedding Cake Tree trekt de aandacht. Deze bontbladige reuzenkornoelje steekt wit af tegen het decor van een bruine beukenhaag. De boom groeit in brede etages, net als een bruidstaart. Elke veelbelovende dikke knop lijkt wel bestoven met poedersuiker. “Ik weet nog goed hoe Ellen met die boom aankwam”, zegt tuineigenaar Hans Lubbers. “Een sprietje was het, met een groot prijskaartje. Ik vond het eerlijk gezegd helemaal niks. Maar ik ben heel blij dat ik geduld heb gehad. Het is nu een echte blikvanger, helemaal als hij in de lente bloeit.”
De Wedding Cake Tree (Cornus controversa ‘Variegata’)
Winterwandeling door de tuinkamers
Op koude ochtend als deze wandelen Ellen en Hans al vroeg door de tuin. Alleen over de waaltjes, om het bevroren gazon niet te beschadigen. Van alle tien tuinkamers is de Grassentuin dan favoriet. Alle pollen Micanthus, Calamagrostis, Pennisetum en Panicum maar ook grote groepen vaste planten gaan er ongeknipt de winter in. “In veel borders poten we in de herfst bloembollen”, vertelt Ellen. “We knippen er alle planten af, zodat we er goed bij kunnen. Maar het zorgt natuurlijk niet voor het mooiste winterbeeld. De Grassenborder willen we om die reden graag intact houden. Hier genieten we van de mooie silhouetten die ontstaan als het heeft gevroren of gesneeuwd. We vinden het heel leuk om alle bloemen en zaaddozen dan tot in detail te bekijken. De Phlomissen met hun stekelbolletjes, de zwarte peulen van de Baptisia, maar vooral de witbevroren pluimen van de grassen.”
750 meter hagen
Ellen en Hans vernoemden hun tuin naar de koperkleurige hagen rondom hun moderne woonboerderij. Twintig jaar geleden gingen de planten hier als eerste de tuin in; 2000 stuks in totaal, bij elkaar ruim 300 meter. Na de aankoop van een extra stuk grond in 2004 kwam daar nog eens 450 meter bij. Inmiddels zijn de hagen op sommige plekken 2,5 meter hoog. Ze breken de wind hier in het buitengebied en camoufleren de silo’s en pluimveestallen van de buren. Bovenal bewaken ze de rust in de tuin, in alle seizoenen. “Ik houd van een strakke en overzichtelijk basisstructuur”, vertelt Ellen. “Daarbinnen mag het dan best heel weelderig zijn.” De koperkleurige lijnen tekenen zich extra scherp af in de berijpte tuin. Zo begeleiden ze spannende zichtlijnen naar openingen in de tuin. Fraai is de opbouw bij de Voortuin, waar vijf moeraseiken uit de haag lijken te groeien. De bomen houden, net als de beukhaag, hun bruine blad lang vast. “Het zijn snelgroeiende bomen”, weet Ellen. “Ideaal als je snel een paar grote elementen in je tuin wilt hebben. Het blad kleurt mooi oranjerood en valt pas aan het eind van de winter af.”
Het is niet moeilijk om te bedenken waarom Ellen en Hans Lubbers hun tuin De Beukenhof hebben genoemd. De hagen vormen mooie lange zichtlijnen, zoals van het huis naar de sierappel Malus ‘Red Sentinel’.
Bevroren dennentakken
Kleur is in lente, zomer en herfst een belangrijk thema in De Beukenhof. De meeste tuinkamers hebben een basistint die het hele jaar in verschillende nuances door de border danst. Een passie van Ellen, die als rechterhand van tuinboekenauteur Rob Herwig duizenden vaste planten indeelde op bloemkleur. Wanneer in de winter alle kleuren wegvallen, spelen vormen en structuren de hoofdrol. En niet alleen in de Grassentuin. Zo ligt in de Prieeltuin een hele berg bevroren dennentakken van een gekortwiekte kerst boom. Een proef om de dahlia’s die in de grond bleven te beschermen tegen de ergste kou. Bezet met flinter dunne ijshaartjes is het een spannend kunstwerk. De haast transparante bloemhoofden van pluimhortensia’s lijken als wolken te zweven boven een woud van ijle stelen. In de nieuwe border van cortenstaal ver springen betonijzeren pinnen speels van hoog naar laag. Het raamwerk van 15 meter lang biedt steeds weer een ander, winters doorkijkje. “Onze tuin begin in april te knallen met tulpen”, vertelt Hans. “Dat gaat dan door tot eind oktober met de dahlia’s. Daarna is er een kantelpunt; de meeste kleuren vallen weg. De tuin komt tot rust, maar ook wij komen tot rust. Zeker als alles dan ook nog eens wit kleurt is er een aangename stilte in de tuin.” 
De Beukenhof bezoeken?
Tuin De Beukenhof in Barneveld is van half april tot eind september op afspraak geopend voor bezoek (vanaf 10 personen). Daarnaast nemen Ellen en Hans deel aan diverse tuinevenementen in de regio. Zo is er op 30 april en 1 mei het Bollenspektakel. De tuiniers verkopen dan ook eigen kweek. Kijk voor meer informatie op beukenhof.info CREDITS: TEKST MIRJAM ENZERINK | FOTOGRAFIE SIETSKE DE VRIES
Meer mooie winterse tuinen
- Aan het einde van de winter komen in de Walburg Tuinen zeeën van krokussen, sneeuwklokjes en helleborussen tot bloei, tegen een vurig decor van de rood bloeiende toverhazelaar. Indische loopeenden en een toompje kippen helpen een snaveltje om de tuin te onderhouden.
- Toen hovenier Ton van Wijtvliet een huis kocht met een kale lap grond, ontwierp hij een tuin die in alle seizoenen bekoorlijk is, maar vooral in de winter. Het krachtige lijnenspel van De Hazelhof komt nu extra tot zijn recht – en een laagje sneeuw zorgt voor een serene verstilling.
