In Nederland valt nog zo veel te ontdekken, en te voet zie je altijd meer. Daarom in Seasons elke maand een wandeling, met routebeschrijving, door een van de mooiste natuurgebieden die ons land telt. Deze keer het duingebied Oranjezon bij het Zeeuwse Vrouwenpolder. Als in de 13e eeuw schorren ten westen van Vrouwenpolder worden ingedijkt, verandert de dynamiek op het strand bij Domburg. Opwaaiend strandzand kiest een andere koers en vormt duinen die uiteindelijk uitgroeien tot het vier vierkante kilometer grote natuurlandschap Oranjezon. Die naam ontleent het gebied aan de eerste eigenaren: de graven van Nassau, de latere prinsen van Oranje. Van 1892 tot 1995 werd in dit gebied drinkwater gewonnen, het pompgebouw bij de ingang verraadt dat al. Een kanaaltje waar de wandeling even later langs voert, maakt deel uit van een stelsel van watergangen waarin het drinkwater werd verzameld. Nog altijd kan er in noodgevallen drinkwater worden onttrokken. De boswachter heeft een routewijziging opgehangen, want door hoogwater is een deel van de wandelpaden onbegaan- baar. Dragers van laarzen zouden door het enkeldiepe water kunnen waden, maar pas op: een zekere Izaak Verstraate week in 1881 af van de gebaande paden en keerde niet terug. Hij wilde een lange strandwandeling verkorten door af te snijden. Dat deed hij echter over verraderlijk terrein dat bekendstaat als ‘de papieren zolder’: een dun laagje duinzand, met daaronder drijfzand. Waarin Izaak vast kwam te zitten en door kou en vermoeidheid bevangen zijn einde vond. Toch maar naar de boswachter luisteren misschien? 
Meertje in een duinpan
Rechtsaf dan. Door een struweel van voornamelijk meidoorns, die in de laagte van een vallei worden afgeschermd van de zeewind. Tegen de tijd dat het pad tegen een duin op is geklommen, zijn de meidoorns vervangen door duindoorns. Onzichtbaar in het ondoordringbare woud van stekeligheden klinken de tedere fluitjes van mannelijke goudvinken. De zwemvliezen van een opvliegende aalscholver proberen grip te krijgen op het water van een drinkwaterkanaal; van een geluidloze take-off is niet bepaald sprake. Centraal in het gebied zijn ooit dennen aangeplant om te voorkomen dat de drinkwaterkanalen dicht zouden lopen door stuifzand. Vogelsoorten als zwarte mees en kruisbek profiteren daar nu van. Een kijkscherm biedt uitzicht op een meertje in een grote, door bos omsloten duinpan. Er dobberen dodaarzen, een Canadese gans schiet zwemmend weg tussen takken. Daar ook ergens moet de waterral schuilen die herhaaldelijk kort en hoog piept. 
Bevrijde damherten
Op een weidse duinvallei langs het noordelijk deel van de route grazen shetlandpony’s en herefordrunderen. Zij onderhouden de soortenrijke vegetatie met typische duinplanten als koningskaars, duinviooltje en glad parelzaad. Andere grazers zijn schuwer; een kudde damherten leeft in het gebied sinds hun voorouders in 1944 uit een hertenkamp werden bevrijd toen de Duitse bezetter Walcheren onder water zette. Het uitzicht van een uitkijktoren laat de dynamische omgeving zien: zeeschepen varen af en aan op de Noordzee en, daarvan afgescheiden door de stormvloedkering, de nimmer rustende Oosterschelde. Tegen het einde van de wandeling huppelt een konijn het hoge gras onder een duindoorn in, de witte onderkant van de staart als laatste zichtbaar. 
Routekaartje wandeling duingebied Oranjezon (5 km)
Ligging Het start- en eindpunt van de wandeling is: Koningin Emmaweg 26, Vrouwenpolder. Loop langs Uitspanning Oranjezon en camping Oranjezon naar het einde van de Koningin Emmaweg. Passeer bij het pompgebouw rechtdoor het stalen hek en volg de groene ‘bosroute’, gemarkeerd met donkergroene pijlen. Voor de toegang van duingebied Oranjezon moet een dagkaart worden aangeschaft (€ 1), m.u.v. donateurs van Het Zeeuwse Landschap of andere provinciale Landschappen. Voor het pompgebouw staat een kaartautomaat. Bereikbaarheid OV: de dichtstbijzijnde bushalte ligt aan de Molenweg in Oostkapelle. Vanaf daar is het 4 km lopen naar de ingang van duin- gebied Oranjezon, langs de Noordweg (N287) en de Munnikweg. Auto: volg snelweg A4 vanuit Antwerpen of Bergen op Zoom (naar het zuiden) en volg ter hoogte van Woensdrecht de A58 richting Goes. Rijd Goes voorbij en neem bij Middelburg afslag 38 richting Veere (N57). Blijf de N57 volgen en passeer Serooskerke, neem dan op de rotonde de derde afslag naar de Eeperkweg. Ga na 1 km rechtsaf op de rotonde naar de Oost- kapelseweg. Sla na 2 km rechtsaf richting Munnikweg en volg deze nog ruim 2 km. Sla linksaf bij Uitspanning Oranjezon, het parkeerterrein ligt er tegenover. Parkeren is gratis tussen 1 november en 30 maart. Horeca Vlak bij het startpunt ligt Uitspanning Oranjezon. Open: vr, za en zo van 11.00-21.30 uur, bij goed weer ook op doordeweekse dagen. Adres: Koningin Emmaweg 26, Vrouwenpolder, uitspanningoranjezon.nl Honden Honden zijn niet toegestaan, ook niet aan de lijn. Check voor je op pad gaat of de genoemde adressen open zijn en of activiteiten doorgaan. Dit artikel verscheen in aangepaste vorm ook in Roots. 
CREDITS: TEKST EN FOTOGRAFIE NIELS KOOYMAN | ROUTEKAARTJE CÉCILE VRINTEN
Meer lezen
Je moet er maar op komen, kunst maken van oesters – door de binnenkant te beschilderen. Het levert prachtige kleine kunstwerkjes op. Nu is het alleen nog een kwestie van kiezen: stel je die kunstige oester ergens tentoon, of gebruik je ‘m daadwerkelijk – voor bonbons of sieraden, bijvoorbeeld?
