Een ode aan bier: 3 ondernemers uit het vak

Marjolein ter Braak

16 mei 2019

Bier brouwen

Speciaalbier is de hype voorbij. Volgens kenners is het schuimende gerstenat een blijvertje in  keuken, restaurant, café en huiskamer. Ook Nederlandse brouwers timmeren flink aan de weg – ons land telt er weer net zoveel als in de middeleeuwen. Bier brouwen Nederland telt ongeveer 600 bierbrouwerijen. De afgelopen tien jaar is het aantal verviervoudigd. Het brouwen is steeds meer een ‘Hollandse’ aangelegenheid. Waar voorheen de meeste brouwerijen in Limburg en Noord-Brabant stonden, spant Noord-Holland met 95 brouwerijen nu de kroon.  We zetten drie ondernemers in het zonnetje die allemaal op hun eigen manier in het vak zitten:

Sanne Marie de Jonge – de sommelier

“Een zwaar, robuust koffiearoma van geroosterde bonen.” Sanne Marie de Jonge (30) sluit de ogen om de smaken van de Cold Press Coffee Porter weer voor de geest te halen. “Vleugjes chocoladebitter, noot… Prachtig bij een dessert.” Ze proefde het gitzwarte bier onlangs op een evenement voor Amerikaanse bieren. “Een seizoensbier van Flying Dog Brewery uit Maryland.” Aroma’s, schuimlagen, restsuikers, ondergisting, bovengisting en andere bierzaken vormen een wezenlijk onderdeel van haar werk – je kunt het slechter treffen. “En je weet het, hé?” zegt ze lachend. “Tijdens het proeven van bier mag je het niet zoals bij wijn uitspugen. Het is juist belangrijk dat je het doorslikt. Helemaal achter op de tong wordt bitter het sterkst waargenomen.”  Sanne Marie is de bedrijfsleider van Vuurtoreneiland, het restaurant op het gelijknamige eilandje bij Durgerdam. Ze behoort bovendien tot de jongste lichting Nederlandse biersommeliers. Enkele maanden geleden behaalde zij het internationaal erkende diploma bij Stichting Bier Opleidingen Nederland (Stibon). Nederland telt zo’n honderdvijftig officiële bierspecialisten. Een jaar of vijf geleden waren dat er nog maar vijftig. “De wijnsommelier kennen we allemaal,” zegt Sanne Marie. “Maar aan tafel reageren mensen verrast als ze horen dat ik biersommelier ben. ‘Ik wist niet dat het vak bestond,’ krijg ik vaak te horen. Ze vinden het heel leuk om zich te laten adviseren.” Tip van de specialist: “Begin met fris, licht bier en bouw het op. Zware, diep bittere bieren als porter en imperial stout moet je leren drinken.” Bier brouwen Lees ook: Witte wijn spritzer met vlierbloesem

Tineke (en Jan) van Wilgenburg – de bierwinkel

“Onlangs kwam ik op 3014, met de hand geteld,” vertelt Tineke van Wilgenburg (34). Geen winkel in Nederland, wellicht zelfs Europa en de wereld, heeft zoveel soorten bieren in huis als Burg Bieren Bierwinkel. Wie in de Ermelose speciaalzaak tussen de manshoge rekken wandelt, maakt een wereldreis; het assortiment is gerangschikt naar land. Van hele rekken voor geijkte bierlanden als Amerika, België, Duitsland en Engeland tot enkele plankjes voor Estland, IJsland, Italië en Spanje. Afrika en Azië ontbreken. “Daar zijn ze beter in pils.” En Russisch bier is volgens Tineke goed, maar ‘nauwelijks aan te komen’. Het Nederlands contigent is het grootst. “We doen het goed als bierland.”  Bier brouwen

Tommie Sjef Koenen – de brouwer

Op een industrieterrein aan de rand van Den Helder stappen we binnen in een loods volgestouwd met houten vaten. Het ruikt er naar eikenhout, iets fruitigs, maar ook naar nat karton en alcohol. “Hier probeer ik het ongrijpbare te grijpen,” glimlacht Tommie Sjef Koenen, de jongeman achter biermerk Tommie Sjef Wild Ales. “Het mooiste van bier maken is dat je telkens opnieuw verrast wordt. De improvisatiekracht van de natuur is enorm. In elk vat gebeurt iets anders.” Voor iemand die zegt ‘een tikkeltje chaotisch’ te zijn en vooral ‘intuïtief’ te werken, doet hij het verduveld goed. Onlineplatform Untappd verkoos de 25-jarige Noord-Hollander tot ‘de beste brouwer van Nederland’. En passant zette de Amerikaanse site Ratebeer hem op nummer acht in hun de lijst ‘beste nieuwkomer van de wereld’. Zijn bier komt een paar keer per jaar in kleine badges van zo’n 2000 liter. “Binnen een dag ben ik uitverkocht,” klinkt het nuchter. “Geen idee waarom. Er zijn meer mensen die het op deze manier doen. Mijn bier is toegankelijk, niet te ingewikkeld, en toch complex van smaak. Misschien is dat het?” Bier brouwen