Zaden verzamelen, drogen en bewaren. De nazomer is het moment om zaden te verzamelen. Bijvoorbeeld die van akelei, vingerhoedskruid en klaproos. In dit artikel lees je hoe je zaden verzamelt en bewaart. We vertellen je ook wat meer over de zaden van judaspenning, akelei, goudsbloem, stokroos en de zonnebloem.
Zaden verzamelen
Verzamel zaden van je favoriete een- en tweejarige planten zoals judaspenning (zie foto hierboven), papaver, Nigella, vingerhoedskruid, stokroos, Oost-Indische kers en pronkerwt. Veel een- en tweejarige planten zaaien zichzelf uit door hun zaden te laten vallen of weg te schieten (springbalsemien bijvoorbeeld). Oogst de zaden van die planten op tijd als je ze op een speciale plek wilt hebben. Zaden zijn oogstrijp als ze donker verkleuren (soms zijn ze bijna zwart) en gemakkelijk uit de zaaddoos vallen.
Als je een zaaddoos heen en weer schudt en je hoort de zaadjes ritselen, dan zijn ze oogstrijp. Verzamel de zaden als het al een poosje droog weer is, en de zaden goed droog zijn.
Drie planten die voor een royale oogst zorgen zijn: stokroos (Alcea rosea), papaver (Papaver somniferum) – zie foto hierboven – en vingerhoedskruid (Digitalis purpurea).
Lees ook: Wanneer wilde bloemen zaaien? Tips per seizoen
Zaden drogen en bewaren
Laat de zaaddozen na het oogsten drogen op een vorstvrije plek en uit de zon. Spreid ze uit over een krant of keukenpapier, zodat het vocht snel kan wegtrekken. Als ze zijn gedroogd springen de zaaddozen open en stop je de zaden in zakjes van ademend materiaal zoals papier en textiel. Bewaar de zakjes met zaden op een droge, donkere plek. Zaai in het voorjaar. De uitzondering hierop zijn koude zaden, zie het kopje hieronder. Die kun je namelijk ook al eerder zaaien.
TIP Schrijf de naam van de plant op de krant waarop je de zaden en zaaddozen laat drogen. Vooral handig als je van meerdere planten tegelijkertijd oogst. Zodra ze goed zijn gedroogd, schrijf je de naam en oogstdatum op de zakjes. Veel zaden kunnen verschillende jaren worden bewaard.
Koude zaden
Sommige planten hebben kou nodig om te kiemen, zoals gewone akelei (Aquilegia vulgaris), ijzerhard (Verbena bonariensis) en vingerhoedskruid (Digitalis purpurea). Zaai ze meteen na de oogst in augustus-september of in het vroege voorjaar (februari-april).
Zaden van: akelei, judaspenning, zonnebloem, stokroos, goudsbloem
Zaden verzamelen van judaspenning
Judaspenning (Lunaria annua) is een tweejarige plant die prachtig violetkleurig of wit bloeit. Na de bloei ziet judaspenning er niet minder mooi uit met zilverkleurige ‘penningen’ waarin de zaadjes zitten. Judaspenning zaait zichzelf royaal uit. Maar als je ze volgend jaar wilt zaaien waar je ze hebben wilt, knip je in de nazomer de nog gesloten, zilverkleurige zaaddozen af en laat ze binnen verder rijpen. Lees ook: DIY: 2x hangend kerststuk met judaspenning & clematis
Stokroos: żaden verzamelen en zaaien
De zaaddozen van stokrozen (Alcea rosea) zijn rijp als ze bruin worden. Zaai ze meteen na het oogsten in potten of op de plek waar je ze wilt hebben. Na een paar weken komen de zaden op. Omdat de meest voorkomende stokroos een tweejarige plant is, heb je bij zaaien een jaar geduld nodig. In het eerste vormt de stokroos een bladrozet, in het tweede jaar volgt de bloei. Meer over stokrozen lezen? Klik hier. 
Goudsbloem
Ook de eenjarige goudsbloem (Calendula officinalis) zaait zichzelf uit. Oogst de bruine bloemharten als ze zijn ingedroogd. Zaaien kan dan weer in april. Lees hier ons uitgebreide artikel over goudsbloem.
Żaden verzamelen akelei
De żaden van akelei zijn klaar om te oogsten als de zaaddoos (wat eerder de bloem was) donkerbruin is gekleurd en je de zaden hoort ritselen als je de zaaddoos heen en weer beweegt. Knip de zaaddozen af en schud ze leeg in een bakje. De zaadjes van akelei zijn zwart. Doe ze in een papieren zakje (of bijvoorbeeld een koffiefilter), schrijf de naam en de oogstdatum erbij. Bewaar de zaden op een droge plek.
Meer over akelei:
Akelei: standplaats, zaaien en plukken
Akelei: nu zaaien, volgend jaar genieten van kleurenpracht
Zonnebloem zaaien
Zonnebloemen (Helianthus annuus) zaai je vanaf april. Reserveer voor komende winter minimaal één uitgebloeide zonnebloem als voer voor tuinvogels. Laat de bloem binnen drogen en leg straks op de vogelvoertafel. Lees hier ons uitgebreide artikel over de zonnebloem. Hier kun je meer lezen over het zaaien van zonnebloemen.
FOTOGRAFIE: STEPHANIE DRIESSEN (BOS JUDASPENNING) EN ISTOCK. STYLING: JOSÉ SPAANS (BOS JUDASPENNING)
Vond je dit een interessant artikel? Bekijk dan ook eens deze artikelen:
Zaden oogsten, want deze planten wil je altijd in de tuin
Bloemen pluktuin: inspiratie & praktische tips
Of doe inspiratie op:
De gemakkelijke tuin: een tuin voor levensgenieters
