Wandelen over het Veenweidepad De Wieden (Overijssel)

Marloes Blom

23 August 2022

De Wieden

In Nederland valt nog zo veel te ontdekken, en te voet zie je altijd meer. Daarom in Seasons elke maand een wandeling, met routebeschrijving, door een van de mooie natuurgebieden die ons land telt. Deze keer lopen we over het Veenweidepad De Wieden.

Een dag die bloedheet dreigt te worden uitkiezen voor een wandeling in het open land… is dat wel zo slim? Extra vroeg stap ik daarom het Veenweidepad bij Wanneperveen op. De zon is bijna op, maar een brede wolkenband boven de horizon zal ’m nog wel even verborgen houden. Prima, hij krijgt vandaag nog genoeg kans om te shinen. En voor de oranje touch wordt toch wel gezorgd: de eerste boom die in het wilgenbosje naast de vaart in het oog springt is een lijsterbes. De bessen glanzen in het ochtendlicht, de warme zomer heeft ze vroeg doen rijpen.

Proeven van de eerste bramen

Er zijn niet veel obstakels in het open veenweidelandschap ten westen van Meppel. Al eeuwen heeft de wind er vrij spel. Het wilgenbosje aan het begin van het pad ontstond ooit spontaan door zaden die op de wind meeliftten. Ik loop tussen muren van brandnetels. Niet zo interessant? Toch wel. Vlinders als atalanta, kleine vos en dagpauwoog kunnen niet zonder: hun rupsen groeien alleen op brandnetels. In de nog vochtige ochtendschaduw onder de bomen is geen vlinder te zien. In het tweede bosje evenmin.

Ik hoor dat het dierenrijk aan de andere kant van de dichte bomenrij, waar de zon inmiddels wel greep op heeft, is ontwaakt. Insecten zoemen, takjes breken. Een ree? Een kalfje dat nog geen angst voor mensen kent?
Op het bordje bij de ingang las ik dat er vijfhonderd reeën in De Wieden leven. Als ik het bosje uitloop, de felle zon in, word ik verrast door het tere blauw-paars van een icarusblauwtje. Het hangt nog in diepe slaap aan
het groen; ondersteboven, de standaard slaaphouding van dit vlindertje.

Langs de rand van een legakker groeien paarse moeras- kartelblad en rietorchis, op het water openen lelies hun bloemen in de eerste zonnestralen van de dag, een familie meerkoet scharrelt tussen het riet, ik zie de eerste zwarte bramen van deze zomer. Als ik me buk om er een paar te proeven, schiet een vingerdik bruin padje tevoorschijn. Aan het begin van mijn wandeling over de veenweiden zag ik vooral effengroen land. Maar wát een kleuren zijn er op het moment dat je inzoomt op alles wat op de grond en in het water groeit, bloeit, vliegt en slaapt.

Op klompen met vierkante zolen

Als ik daarna uitzoom van de laag-bij-de-grondse zomerse kleuren zie ik eerst een koppel grauwe ganzen in het weiland neerstrijken en daarna de structuur van het land die weer in volle glorie zichtbaar wordt. Het Veenweidepad ligt aan de rand van Nationaal Park Weerribben-Wieden. In drie eeuwen werd dit gebied in de Kop van Overijssel totaal over de kop gehaald. Mannen op klompen met vierkante zolen groeven de natuurlijke veenlagen met de schop af. Ze werkten in stroken. Waar ze het veen omhooghaalden, ontstonden smalle plassen: de trekgaten.

Tussen de trekgaten in legden ze het veen te drogen, op al net zo smalle legakkers. Eenmaal gedroogd tot turf voerden ze het in platte pramen af. Daarna diepte de wind de trekgaten uit, het water vrat aan de oevers van de legakkers. Vervolgens zagen riet en krabbenscheer hun kans in het water. Om te voorkomen dat de trekgaten die essentieel zijn voor een veenweidelandschap verlanden, trekt Natuurmonumenten het riet en de snelgroeiende krabbenscheer er regelmatig uit. De rupsbaggermachine naast een van de trekgaten gaat straks vast weer verder waar hij gisteren gebleven was. Het is nog vroeg.

Wandeling Veenweidepad De Wieden (4 km)

Ligging
Het Veenweidepad ligt ten westen van Meppel, in Nationaal Park Weerribben-Wieden. De wandeling begint op parkeerplaats Kiersche Wijde aan de Lozedijk tussen Wanneperveen en Doosje. De route is met rode pijlen gemarkeerd.
Bereikbaarheid
OV: met de bus vanaf NS-station Meppel naar Wanneperveen, halte ‘t Haagje. Dertig meter teruglopen, rechtsaf de Lozedijk op. Circa 1,5 km lopen naar parkeerplaats Kiersche Wijde.
Auto: op de A32 afrit Meppel-Noord, richting Giethoorn (N475). Na circa 4 km rechtsaf richting Wanneperveen. Op de kruising midden in het dorp linksaf de Lozedijk op. Na circa 1,5 km is rechts de parkeerplaats Kiersche Wijde.
Horeca
Circa 3 km ten westen van Wanneperveen in Westeinde/Blauwe Hand aan de Belterwijde.
Honden
Aangelijnd toegestaan.

Check voor je op pad gaat of de genoemde adressen open zijn en of activiteiten doorgaan. Dit artikel verscheen in aangepaste vorm ook in Roots.

CREDITS: TEKST EN FOTOGRAFIE ANNEMARIE BERGFELD ROUTEKAARTJE CÉCILE VRINTEN

Meer mooie wandelingen

  • Ook in Overijssel: ommetje door het prachtige Reestdal bij Oud Avereest
  • Flamingo’s in het veenmeer: natuurommetje Zwillbrocker Venn
  • Je hebt wandelen én je hebt lange afstandswandelen – op Lange-Afstand-Wandelpaden (LAW’s). Het trekvogelpad van Bergen aan Zee naar Alkmaar valt in die laatste categorie. Wil je liever eerst een ervaringsverhaal lezen voordat je zelf zo’n wandeling onderneemt? In hun boek ‘Back to nature’ nemen wandelaars Eva Spigt en Nicola Dow je mee op avontuur in de Nederlandse natuur, via verschillende wandelingen. Wij mochten een wandeling delen, en kozen voor (het grootste deel van) deze wandeling met zilte zeelucht van het mooie Bergen aan Zee naar Alkmaar, via het Trekvogelpad.


Meer Wandelen