In Nederland valt nog zo veel te ontdekken en te voet zie je altijd meer. Daarom elke maand een wandeling met routebeschrijving, door een van de mooie natuurgebieden die ons land telt. Deze keer wandelen we in Friesland. Om precies te zijn in Noarderleech, land tussen dijk en zee in het uiterste noorden van Friesland.
Nog niet eens bij het beginpunt van mijn wandeling aangekomen, word ik al tot onthaasten gedwongen. De schapen en hun al best grote lammeren lopen over het gras van de zeedijk én over het smalle weggetje binnendijks. Ze mogen er ook graag liggen. Slalommend bereik ik Kweldercentrum Noarderleech. Dit onbemande informatiecentrum van It Fryske Gea laat je kennismaken met natuur en historie van de kwelders van Noard-Fryslân Bûtendyks. Hier, ter hoogte van het Friese Hallum, heet het Noarderleech. Leuk is de kleine expositie in het Kweldercentrum.
Over vogels, zomerpolders, het belang van de deltahoogte van de dijk en een filmpje over prins Bernhard die, ik gok ergens in de jaren dertig, kwam kijken hoe de werken vorderden. Eeuwenlang groeven slikwerkers hier greppels, legden rijsdammen aan en werkten hun ruggen aan gort. Alles om land op de zee te winnen.
Zomerpolders
Opnieuw slalommend tussen de schapen door klim ik de dijk op. De aanblik van slikvelden, zomerpolders en kwelders kalmeert onmiddellijk. Op de achtergrond ligt Ameland als een smal strookje over de horizon gevlijd. Koeien, fjordenpaarden, dijkjes, geultjes en rechts een serie windmolens, dat is het wel zo’n beetje. Leeg en overzichtelijk, het Noarderleech doet zijn naam eer aan.
Tijdens de vogeltrek in voor- en najaar is het hier topdrukte. Maar wie niet per se spektakel hoeft, beleeft genoeg. Aan de andere kant van de sloot komt een groepje paarden mijn richting op gegaloppeerd. O nee, ze komen niet op mij af, maar op hun betonnen drinkbak. Tussen half mei en half oktober verpacht beheerder It Fryske Gea de zomerpolders aan boeren. De grazende koeien en paarden zorgen voor een gevarieerde vegetatie.
Over het bunkerpad
Een gloednieuwe betonnen kijkwand geeft zicht op de uitwateringsslenk van De Heining. Vorig jaar werd dit gemaal met visvriendelijke vijzelpomp in gebruik genomen. Vissen als paling, spiering en stekelbaars kunnen hier nu weer kiezen tussen zout en zoet water. De vogels waarderen de slenk ook. Kluten, kokmeeuwen, scholeksters, een handvol zilverreigers en een lepelaar die zijn veren poetst vormen een symfonie in zwart en wit. Alleen een gele kwikstaart die met een verse prooi komt aanvliegen en een bergeend, balancerend op één poot, doorbreken het zwart en wit. Een paar honderd meter naast mijn pad staat een ander populair uitzichtpunt: een bunker. Vandaag is er niemand. Zoals ik op de hele kwelder de enige lijk te zijn.
Hoe verder ik van de zeedijk kom, hoe vrijer en rustiger ik me voel. Ik merk dat mijn stappen vertragen, ik buk me eens om een speerdistel van dichtbij te bekijken en verwonder me verderop over de kracht van het zilverschoon dat zich wijd over de stenen van het bunkerpad heeft uitgespreid. Op het dijkje van de Westerdobbe, drinkplaats voor vee en voortplantingswater voor libellen, laat ik me zakken tussen ridderzuring en smalle weegbree. In de verte verheft zich de dijk boven het kwelderland. De dijk kan wachten, besluit ik. Ik zit hier voorlopig goed.
Wandeling Friesland: Noarderleech (5,4 km)
Ligging
Het Noarderleech ligt op de rand van Friesland en de Waddenzee ter hoogte van Hallum. Deze wandeling in Friesland begint bij het onbemande Kweldercentrum, Noorderleeg 5A, Hallum. Loop vanaf het Kweldercentrum linksaf de dijk omhoog. Bij het bankje en informatiepaneel schuin naar links naar beneden. Achter het hek met veerooster begint de gele route.
Meer info
itfryskegea.nl en friesland.nl.
Bereikbaarheid
Auto: Routenavigatie: Noorderleeg 5, Hallum. Parkeren kan bij het Kweldercentrum.
OV: lastig. Vanaf NS-station Leeuwarden is het een mijl op zeven met verschillende overstappen en belbussen die minimaal een uur van tevoren gereserveerd moeten worden. Check 9292.nl voor info. Vanaf bushalte Zeldenrust in Oudebildtzijl is het nog ca. 4,5 km lopen.
Horeca
In het Kweldercentrum staat een automaat voor koffie en thee. Het centrum is dagelijks geopend van 08.30-17.30 uur. Horeca in Oudebildtzijl (Ouwe Syl): eetcafé Het Graauwe Paard.
Honden
Niet toegestaan.
Nog een rondje wandelen in Friesland?
Een kleine 4 km oostwaarts, aan het eind van de Ozingaloane, Marrum, begint wandelroute Dobbepaarden (7 km). De Ozingadobbe werd in 2006 beroemd toen een paar slimme amazones 150 paarden wisten te redden die door hoogwater waren ingesloten. (Let op: niet toegankelijk tijdens het broedseizoen van 15 mrt-15 juli. Honden zijn hier niet toegestaan.)
Dit artikel verscheen in aangepaste vorm ook in Roots.
TEKST EN FOTOGRAFIE ANNEMARIE BERGFELD | KAARTJE CÉCILE VRINTEN
