Le Jardin de la Jaÿsinia in het Franse Samoëns: paradijs tussen hemel en aarde

Botanische tuinen van over de hele wereld kunnen terecht bij Le Jardin de la Jaÿsinia in het Franse Samoëns voor bijzondere zaden van alpine planten en bomen. Seasons liep mee met de conservator van deze tuin, waar vijfduizend verschillende soorten groeien. Een bijzondere plek om te ontdekken. Journalist Kat de Baerdemaeker: “Halverwege een omhoog slingerend pad wacht Christian Chauplannaz me op. Met een weids gebaar zegt deze hoofdtuinier en conservator van Le Jardin de la Jaÿsinia: “Zo’n eeuw terug was dit 3,7 hectare tellende perceel grond slechts een rotsige berghelling met een hoogteverschil van zo’n tachtig meter, overwoekerd door doornen en onkruid. Nu groeien hier meer dan achtduizend planten en bomen van zo’n vijfduizend verschillende soorten, afkomstig uit alle koude en bergachtige delen ter wereld. Bijna de helft zijn alpine planten. Deze groeien van nature boven de boomgrens. Je vindt ze van Schotland, over de Alpen tot in Zuid-Afrika en Nieuw-Zeeland. Ze worden gekenmerkt door een gedrongen groeiwijze die hen beschermt tegen wind, extreme kou en dikke pakken sneeuw”, vervolgt Christian terwijl hij me verder deze bijzondere botanische tuin in leidt.”

Het hele verhaal van onze redacteur Kat de Baerdemaeker lezen?

Dat kan in de nieuwe Seasons!

Een kijkje nemen in Le Jardin de la Jaÿsinia?

Dat kan via deze leuke filmpjes:

De Alpentuin bezoeken?

Alpentuin La Jaÿsinia in Samoëns is erkend als Jardins Remarquables de France en valt onder auspiciën van het natuurhistorisch museum in Parijs. Dat betekent dat de tuin jaarlijks een inventaris dient bij te houden en een catalogus moet opstellen met beschikbare zaden. Botanische tuinen in de rest van de wereld kunnen bij La Jaÿsinia zaden bestellen en omgekeerd. Een botanische tuin werkt uitsluitend met in het wild voorkomend plantensoorten. Er worden alleen planten aangeplant die uit zaad zijn gekweekt. Hybride of gecultiveerde gewassen zijn er uit den boze. De tuin is het hele jaar open. De entree is gratis. Adres: 40 rue du Parc, 74340 Samoëns. Meer informatie op samoens.com. (De Nederlandse versie staat onder ‘Dorp’ en dan ‘De botanische alpine tuin’.)

Alpentuin in Nederland

Dichter bij huis heeft Kwekerij de Gentiaan in Wijthmen (Zwolle) zich toegelegd op rotsen alpenplanten. degentiaan.com

Samoëns

Het traditionele bergdorp Samoëns ligt in het zuidoosten van Frankrijk op een hoogte 700 meter in de Vallée du Haut Giffre aan de voet van het Grand Massif. In de nabijheid bevinden zich plaatsen als Chamonix, La Cluse en Flaine met uitgestrekte natuurgebieden, wandelroutes en andere activiteiten. samoens.com

Logeren

La Ferme d’en Bas is een gezellige boerderij met 4 gastenkamers. Gelegen even buiten het centrum van Samoëns met prachtig uitzicht op de bergen.

Over de oprichter van Le Jardin de la Jaÿsinia

Marie-Louise Jaÿ groeide op in een gezin van acht in een boerengehucht aan de voet van Samoëns. Haar vader, een eenvoudige timmerman, was niet in staat zijn gezin te onderhouden. Zoals destijds wel vaker gebeurde in arme gezinnen verhuisde jonge Marie-Louise naar een nabijgelegen boerderij boven het dorp waar ze als herderin, in ruil voor kost en inwoning, de geiten molk. Op haar zestiende werd ze naar een tante in Parijs gestuurd om er de kost voor het gezin te verdienen. Ze kon aan de slag in een stoffen- en garenwinkel. Daar ontpopte ze zich tot een harde werker met een uitzonderlijk verkooptalent.

Echtgenoot Ernest Cognacq

Wanneer ze enkele jaren later haar echtgenoot Ernest Cognacq ontmoet, zetten ze samen een ambulante handel op in lakenstoffen, garens en kleine huishoudspullen die ze via postorder aan de man brachten. Dat werd een groot succes. In 1869 opende het ambitieuze koppel het eerste warenhuis van Parijs aan de oevers van de Seine: ‘La Samaritaine’, een gedurfde investering die alle verwachtingen overtrof. Ondanks hun fortuin bleef het kinderloze koppel hard werken en verloochende Marie-Louise haar eenvoudige afkomst niet.

Opening botanische tuin

Naarmate ze ouder werd, ontpopte de zakenvrouw zich tot een barmhartige weldoenster. Ook Samoëns, waar in die tijd geen dokter woonde, vergat ze niet. Ze kocht de grote lap grond boven het dorp en liet er aan de voet een villa bouwen voor een arts uit een nabijgelegen dorp. Op de rest van de helling besloot Marie-Louise een botanische tuin aan te leggen om zo toeristen naar het kleine bergdorp te lokken en werk en welvaart te verschaffen. Geen exotische plantentuin naar de mode van de tijd, maar een alpijnse met planten uit alle koude en bergachtige gebieden ter wereld, verzameld en aangeplant in hun eigen biotoop. Een impressionistisch concept en vooruitstrevend idee van de Franse landschapsarchitect Louis-Jules Allemand. In 1906 opende de poort van ‘la Jaÿsinia’ feestelijk en werd de tuin en de dokterswoning door het filantropische koppel aan de gemeenschap van Samoëns overgedragen. Lees ook.. 5x mooie treinreizen in Europa Pelgrimstocht in Umbrië over de Via Francescana La Scuola – Bijzondere B&B in Italië