De auto inpakken en gáán: we vertrekken voor een culinaire roadtrip over het (schier)eiland Tholen, in Zeeland. Hier gaan we onder andere proeven van zilte verleidingen als sashimi van geelstaartmakreel en de lichtzoete Oosterscheldekreeft. Oftewel: Tholen voor lekkerbekken. Hier lees je deel 1 en deel 2 aan Tholen tips, nu volgen de laatste vijf culinaire tips!
13. Lila lamsoren en zeebanaantjes
Het getij zorgt voor een vroege start van de nieuwe dag. We ontmoeten natuurgids Lenie Ponse bij de schorren van Sint-Annaland voor een vermakelijke Natte Laarzentocht. Vanaf de Zeedijk wandelen we het nog natte veld in. Twee keer per dag stroomt er achthonderd miljard liter zout water uit de Noordzee dit buitendijkse gebied in en uit. Door slibafzetting zijn er ‘schorren’, hoger gelegen delen, ontstaan. En die zijn prachtig begroeid. Lenie drukt ons direct een plantje onder de neus. Het is zeeaster, dat mooi lila bloeit. Tot onze verrassing worden van dit plantje de lamsoren geplukt. Ze smaken nog zilter dan op ons bord, dankzij het wassende water. ‘Zulte’, wordt het hier daarom wel genoemd.
We springen over kreken, trotseren dikke sliblagen en houden de krasse Lenie nauwelijks bij. Boven ons hoofd geven tureluurs vliegles aan hun jongen. Maar Lenie wijst naar de grond, waar nog meer lekkers groeit. We proeven strandmelde, oesterblad en knapperig klein schorrekruid. “Ik zag eens schorrekruid liggen in een winkel, een paar takjes voor drie euro. Ze noemden het zeebanaantjes.” Op de slikken, de onbegroeide landdelen, vindt Lenie verschillende eetbare wieren. Maar Lenie eet alleen wieren als ze ze vers uit het water kan plukken. “Aangespoelde wieren kunnen al aan het rotten zijn.”
Tip: boek een Natte Laarzentocht ruim voor je verblijf op Tholen via staatsbosbeheer.nl.
14. Boomspinazie
De natte laarzen kunnen in de auto blijven als we gaan lunchen bij De Kruytenburg in Poortvliet. Na een kruidige courgettesoep en frisse salade, ontdekken we waar al die lekkere ingrediënten vandaan komen. Achter het restaurant ligt een grote kruidentuin, waar de vader van eigenares Jackie van Nieuwenhuijzen vol passie tuiniert.
Zo staan hier alleen al tientallen verschillende soorten munt in terracottapotten op een rij. Tussen de ruim vijfhonderd kruidensoorten kweekt Hans ook vergeten groenten als boomspinazie en ijskruid. De gasten van de naastgelegen camping mogen hier plukken van de keukenkruiden. Tip: boek een rondleiding door de tuin waarbij je verschillende kruiden mag proeven.
15. Kersentijd
Onze culinaire roadtrip valt midden in de kersentijd. Wat een geluk, want volgens heel wat Tholenaren kweken ze bij Noom in Poortvliet de beste kersen van Nederland. Johan Noom, die stageliep in de Betuwe, neemt ons mee de schatkamers in. Die zijn veilig ingepakt met doek. Want ja, de vogels zijn ook dol op de grote glanzende vruchten. Tussen de veertien verschillende gewassen staan vooral rode variëteiten. Maar er zijn ook witte, gele en zelfs tweekleurige kersen. “Het is de uitdaging om ze zo lang mogelijk te laten rijpen aan de boom. Dan krijgen ze hun mooie volle smaak.” Op advies van Johan proeven we kleine stevige kersen vers van de boom. Zo zoet hebben we ze nog nooit gegeten.
16. Mousse van paling
In een charmant wit boerderijtje in de Schakerloopolder vinden we Nellie’s Private Dining. Eigenares Paula Czechowski laat zich inspireren door de smaken van het eiland. En door haar zoon, die de fijne kneepjes van het vak leerde in een sterrenrestaurant. In haar open keuken tovert ze zeven oogstrelende gerechtjes voor onze neus. Gemarineerde zalm in norivellen. Mousse van paling, gevangen door eilander Peter Kooistra. Zeebaars in wakamé zeewier met knapperige kleiaardappeltjes uit de oven. Een feestje voor de zintuigen! Inclusief smakelijke anekdotes over alle ingrediënten van het eiland. Tip: het restaurant heeft plek voor twaalf personen, dus reserveer op tijd.
Voor onze laatste overnachting blijven we in deze polder. Hier staat een van de mooiste en oudste boerderijen van het eiland. De Kettinghoeve is al zeven generaties in de familie. Carolien Bierens en Kees den Boer verhuren de voormalige bakkeet op het erf als vakantiewoning voor vier personen. Ook de deur van het knusse ronde theehuisje ernaast staat open voor gasten.
facebook.com/NelliesTholen | kettinghoeve.nl
17. Drakentong en zeesla
Op onze laatste dag Tholen neemt natuurgids Lenie Ponse ons mee op wierenexpeditie. Aan de Gorishoeksedijk stappen we samen de drooggevallen Oosterschelde in. Overal liggen grillige Japanse oesters op de zeebodem. Ze hebben de kleinere, Zeeuwse oester verdreven, weet Lenie. Al spot de gids de laatste jaren weer meer inheemse oesters. Met dank aan de Amerikaanse oesterboorder, een invasief roofslakje dat zich alleen op de Japanners stort. Er groeien honderdvijftig soorten zeewier in de Oosterschelde, vertelt Lenie. En veel ervan zijn eetbaar. Zoals blaasjeswier, uit de familie zee-eik. “Lekker als je het droog roostert in de oven.”
Slierten slijmerige drakentong zweven door het lage water, net als de herkenbare frisgroene blaadjes van zeesla, dat verrassend nootachtig smaakt. Lenie vist een rode kluwen stijf priemwier uit het water. Er hangt een schelpje onderaan; hét bewijs dat het zeewier vers is. Tot haar grote verrassing ontdekt de Thoolse boven op een oesterbank en hele dot blauw iriserend kraakbeenwier. Niet eetbaar, wel zeldzaam. “In de schone Oosterschelde wordt het gelukkig nog regelmatig gespot.” Als het water weer gaat stijgen, lopen we terug naar de kust. Lenie vist spontaan crackertjes en kruidenboter van lamsoren uit haar tas. Nog even genieten we van de pure smaak van Tholen.
Meer informatie over Tholen vind je op eilandtholen.nl
CREDITS: TEKST MIRJAM ENZERINK | FOTOGRAFIE TRUI HEINHUIS
Meer lezen
- Zelf zilte groenten telen kan prima in je tuin of kas, op je balkon, of gewoon op het aanrecht. In het boek Zilt vertellen drie experts, allen wonend op Texel, alles over zelf zilte groenten telen – inclusief 75 recepten met zilte groenten. Hier een klein voorproefje: zo teel je zelf zeekraal.
- In Nederland valt nog zo veel te ontdekken, en te voet zie je altijd meer. In het duingebied Oranjezon bij het Zeeuwse Vrouwenpolder kun je heerlijk wandelen.
