Kerst viert Mirjam Klop met haar gezin in hun Zweedse huisje in Småland. De glitters, feestjurken en champagne laten ze thuis; de magie van jul – Zweeds voor kerstfeest – zit ’m hier in de eenvoud. Samen een vuurtje stoken, een kerstboom uit eigen bos en koekjes bakken in het houtfornuis.
De winterochtenden in hun Zweedse huis beginnen voor Mirjam en Enrico Klop met een vast ritueel. Op sloffen van schapenvachtjes lopen ze naar de keuken om het gietijzeren houtfornuis flink op te stoken. Voor de warmte, maar ook om de waterketel op te kunnen zetten en broodjes af te bakken. Ook de haard in de woonkamer wordt gevuld met een stapel droog berken-en vuren-hout. Maar niet voordat de lampjes in de kerstboom branden. “Ondertussen hebben we al lang een blik naar buiten geworpen”, vertelt Mirjam. “Want in de dagen voor kerst is dé vraag natuurlijk: heeft het gesneeuwd?” Hoewel het in de winter in Småland flink koud kan zijn, is een witte kerst geen garantie. “Het blijft magisch als je dan ineens een witte deken ziet liggen over de tuin.”
Koffer vol warme truien
Tot afgelopen lente waren de houtkachels de enige verwarming in het vakantiehuis in het bos van Husnäs in Noordoost-Småland. Mirjam, Enrico en kinderen Ian en Imani vertrokken dan altijd met een koffer vol warme truien en dikke sokken uit het Gelderse Brakel. “De ijsbloemen zaten soms aan de binnenkant van de ramen”, zegt Mirjam lachend. “We moesten zeker een week stoken om de ergste kou uit het huis te krijgen. Helemaal als het een periode flink had gevroren. Inmiddels hangt hier een airco die als verwarming fungeert. Het is nu direct aangenaam als we vakantie komen vieren.”
Vijftien jaar geleden maakte het gezin voor het eerst kennis met het land van de stille bossen, blauwe meren en rode houten huisjes. “Er was direct een gevoel van thuiskomen; de ruimte en rust in de natuur waren een verademing. De zomers erna toerden we met ons campertje steeds drie weken door het land.”
Tot het verlangen naar een eigen plek ze in 2018 bij Sveaborg bracht, zoals hun huis heet. “Het huis dateert van omstreeks 1800. Een buurman wist te vertellen dat er heel vroeger soldaten in overnachtten. Anderen denken dat het een torpis, een huisje waar de knechten en dienstmeiden van de grotere boerderijen woonden. Toen wij het kochten was het al grotendeels gerenoveerd, maar wel oubollig ingericht. We zijn direct gestart met het aanbrengen van onze eigen sfeer.”
De kleur van rendiermos
De omgeving was een grote inspiratiebron bij het inrichten van Sveaborg. Zo verfde Mirjam de woonkamer in de tint Cromarty van Farrow & Ball. “Het is de kleur van het rendier-mos dat hier op de bomen en rotsen groeit. Zo mooi vind ik dat.” De vorige eigenaars lieten verschillende meubels staan, zoals de kast anno 1700 in de master-bedroom. “Hij stond al in het huis toen zij het kochten. Ze hebben hem hele-maal kaal gemaakt, waarna ineens een oude tekening tevoorschijn kwam. Na de renovatie van het huis paste de kast niet meer door het trapgat. Dat was ons geluk.”
Andere meubels komen van Zweedse brocantewinkels en -marktjes, de loppis, die Mirjam feilloos weet te vinden. “Ik was zo geïnspireerd door de stijl en kwaliteit van Zweeds design dat ik jaren mijn eigen webwinkel heb gehad. Daarvoor zocht ik naar echte pareltjes; de mooiste wollen wanten en sokken bijvoorbeeld. En de echte Zweedse kerstmannetjes met een baard van schapenwol.”
Een van de merken die Mirjam voerde, was Lovely Linen. “Ik houd van de natuurlijke en sobere uitstraling van puur, ongebleekt linnen. Het komt uit deze omgeving en past hier gewoon.” Boven maakte ze zelf gordijnen van linnen strandlakens uit de collectie, die ze met knijpertjes aan een roede bevestigde. “Het is hier in huis heel laag, waardoor de echte gordijnen te lang waren. Zo kun je met een trucje ook zelf gordijnen maken. Dat ze een beetje nonchalant hangen, vind ik juist mooi.”
Zoete dennengeur
Het kerstproof maken van het vakantiehuis begint met het uitzoeken van een mooie boom voor de woonkamer. Hier-voor hoeft het gezin alleen maar naar buiten te lopen. In eigen bos staan sparren in allerlei formaten om uit te kiezen. “Het eerste jaar dat we hier kerst vierden, kwamen we erachter dat we geen voet hadden voor de boom”, vertelt Mirjam. “We hebben hem toen maar opgehangen aan een haakje in het houten plafond. En dat werd een goede traditie.”
Ook het versieren van de boom gebeurt op traditionele wijze: geen ballen en glitters, maar alleen kleine lampjes. “Hier in Zweden is kerst écht het feest van het licht. Elk huis heeft minstens één kaarsenboog voor het raam staan, een ljusstake. Zelfs midden in de bossen zie je tussen de naaldbomen overal die lichtjes glinsteren. Zó betoverend.” Bij Mirjam staat een mooi houten exemplaar op de vensterbank.Nog net voor de feestdagen gejut bij een loppis. Verder is de kerstaankleding net als de boom, ingetogen. “Vaak knip ik een paar sparrentakken uit het bos. In elke kamer van het huis zet ik er een paar op een vaasje. Ook leg ik een bundel op de schoorsteenmantel in de keuken. Door de warmte ruik je de zoete dennengeur nog beter.”
Vanillesterren en jamharten
Net als voor de Zweden is kerstavond het hoogtepunt van het feest op Sveaborg. Alleen wordt hier de tafel niet gedekt met klassieke Zweedse kerstgerechten als gekookte ham, gehakt-balletjes en rijstepap. “We vinden het heerlijk om dan buiten te zijn met ons gezin en de familieleden die overkomen. In de tuin maakten we een vuurplaats waarin we dan een groot vuur stoken. We warmen er glöggop, een warme vruchtendrank zonder alcohol. Daar horen zelfgebakken koekjes bij; vanillesterren en jamharten. Ook echt Zweeds zijn saffraanbroodjes, lussekatter, die hier rond de kortste dag volop worden gebakken.”
Zodra het donker is, gaat het kerstmenu op het rooster boven het vuur. “Dat bestaat, heel eenvoudig, uit hamburgers en gepofte aardappels. Een overblijfsel van toen de kinderen nog klein waren. We hebben ook geen behoefte aan culinaire hoogstandjes. We staan daar met z’n allen rond het vuur en dat alleen al maakt ons kerst-diner bijzonder. En als toetje zijn er de cadeautjes onder de boom. Iedereen koopt een pakje voor elkaar.” Sneeuwt of regent het te hard, dan wordt de kerstdis binnen eenvoudig gedekt met een grote linnen lap. Tussen het tweedehands keramiek legt Mirjam een paar bemoste takken uit het bos. “Decoreren met wat de natuur ons geeft. Dat past bij ons.”
Verlaten boerenerf
De kerstdagen in Småland worden bij voorkeur gevuld met wandelingen door de sneeuw. “Voor de deur begint een route van ongeveer drie kilometer. Een heerlijk rondje dat we vaak lopen met de honden. In de winter is het helemaal magisch omdat het dan zó stil is. Je ziet overal sporen in de sneeuw. Elk moment verwacht je oog in oog te staan met een ree, vos, das of eland. En je komt geen mens tegen. Het zijn winters die we in Nederland niet meer kennen.”
Een van de stops onderweg is een verlaten boerenerf. Mirjam en Enrico spoorden de eigenaars van de houten huizen op en kregen de aankoop tot hun verrassing gegund. Hier, tussen de hoge sparren, staat ook hun eigen, toekomstige woonhuis. “De laatste bewoners zijn hier veertig jaar geleden vertrokken. De tijd heeft z’n sporen nagelaten, maar gelukkig bleef de sfeer bewaard. We zijn nu druk met het renoveren van alle gebouwen. We willen hier zelf gaan wonen, maar ook anderen de rust laten ervaren van deze plek. Een naam is er al: Lugnaway. Een combinatie van het Zweedse woord voor kalmte en het Engelse hideaway. Want als je ergens kunt onthaasten dan is het in de bossen van Småland.”
Logeren in dit huis in Zweden?
Het vakantiehuis van Mirjam en Enrico is te huur in alle seizoenen. Er is plek voor 6 personen. De prijs voor een week in het laagseizoen bedraagt € 625 op basis van 2 personen. Meer informatie vind je op lugnaway.nl, ook over de ontwikkelingen van Lugnaway.
Winter in Småland
In de regio Småland in Zuid-Zweden valt gemiddeld 2,5 cm sneeuw tussen november en maart, waarbij februari doorgaans het ‘witst’ is. Behalve wandelen, zonder of met sneeuw-schoenen, kun je hier langlaufen op vaak verlichte routes (zie skidspar.se). Het meest sneeuwzekere skigebied is Mullsjö Alpin in het noorden van de provincie, waar je lichte en middel-zware pistes vindt en snowboardjumps.
Zo kom je er
Utrecht ligt op 1150 km van het vakantie-huis van Mirjam, waarbij je voor de kortste route de ferry Puttgarden-Rødby van Duitsland naar Denemarken pakt en over de Øresundsbron (de Sontbrug) Zweden binnenrijdt. Vliegen kan rechtstreeks via KLM naar Linköping (138 km van Husnäs). Huur je een auto via sunnycars.nl, dan staat bij aankomst een auto met sneeuwbanden voor je klaar. Een extra verzekering afsluiten is niet nodig; bij Sunny Cars rijd je zorgeloos omdat alles is geregeld. Meer informatie over de streek vind je op visitsweden.nl en visitsmaland.se.
TEKST MIRJAM ENZERINK FOTOGRAFIE TRUI HEINHUIS
Meer lezen over kerst?
5 originele kerstcadeaus om zelf te maken
DIY: natuurlijke kerstdecoraties maken
Binnenkijken in een kersthuis in roze rode tinten
