Plant van de maand: azalea (Rhododendron)

De Bloeimeesters is een collectief van tuinontwerpers, kwekers, beplantingsadviseurs en hoveniers die tuineigenaren willen inspireren hun tuinen te vergroenen. Elke maand licht een van hen een speciale tuinplant uit. Dit keer: tuinontwerper en beplantingsdeskundige Cor van Gelderen over de azalea (Rhododendron).

Van glorieplant naar de vergetelheid

Cor: “De bladverliezende Rhododendron, die we beter kennen onder de Nederlandse naam azalea, is wat mij betreft hard toe aan een hernieuwde ontdekking. Er zijn tijden geweest dat dit een geliefde tuinplant was, vooral ook vanwege de heerlijke geur van de bloemen en misschien ook wel om zijn mooie herfstkleuren.
De glorieperiode van deze Rhododendrons begint midden in de negentiende eeuw rond Gent. Kwekers beginnen daar met het kruisen van de wilde soorten uit de Verenigde Staten. De planten werden geroemd om hun kleuren – ook in tinten die in dit plantengeslacht niet veel voorkomen, zoals geel en oranje – en om hun honingzoete geuren. Deze zogeheten Gentse azalea’s waren echte verzamelaarsplanten waarmee de rijken elkaar de ogen uitstaken. Na deze glorietijd raakte de azalea een beetje in de vergetelheid, vooral ook omdat het kweken echt niet eenvoudig was en de planten daarom te duur bleven. Pas toen er ook goed stekbare azalea’s kwamen, leidde dit tot een opleving in de jaren zeventig van de vorige eeuw. Vervolgens verdwenen ze voor de tweede keer uit beeld.”

Waar is de plant op z’n best?

“Het wordt dus tijd voor een derde periode van waardering. Daar is alle reden toe. Azalea’s zijn namelijk lang levende en sterke struiken die alleen maar mooier worden naarmate ze langer in je tuin staan. Ze houden van humusrijke zure grond, kleigrond vinden ze echt niet te pruimen. Heb je gewone tuinaarde, verrijk deze dan met bladcompost of tuinturf. Bedenk: het zijn planten van het halfopen bos, ze groeien in een bedje van afgevallen blad. Dat verklaart meteen waarom ze niet van de volle zon houden. Er zijn ook soorten, zoals Rhododendron arborescens of Rhododendron luteum, die bijna moerasachtige omstandigheden gewend zijn. Ideaal voor in de wadi of aan de oever van de vijver.”

Welke soorten zijn er?

“Er zijn vele tientallen soorten en cultivars Rhododendron die we tot de bladverliezende azalea’s rekenen. De groei is niet snel, maar omdat de planten behoorlijk oud kunnen worden, zie je toch wel struiken van twee meter hoog. De ‘ouderwetse’ Rhododendron luteum, die veel tuiniers hebben leren kennen onder de naam Azalea pontica, geurt heerlijk. De witte ‘Heureuse Surprise’ heeft een delicate bloesemgeur.
Leuk: de vrolijke ‘Jolie Madame’ met dat gele hartje in de roze bloemen. Buiten de bloeitijd zijn azalea’s ook de moeite waard. Het frisgroene blad in de zomer verkleurt vaak prachtig in de herfst. Zo staan ze op meerdere momenten van het jaar te stralen.” Waar op z’n mooist? “In Nederland is er één tuin die er echt uitspringt. Landgoed Duno, bij kasteel Doorwerth, heeft een dubbele azaleaborder die onlangs is hersteld en aangevuld met nieuwe ‘oude’ Gentse azalea’s. Als tuinontwerper en beplantingsadviseur ben ik betrokken geweest bij de herstelbeplanting van deze spectaculaire borders (scan hiervoor de QR-code). Landgoed Duno in Doorwerth is vrij toegankelijk en in mei een feest om te bezoeken.”

Plantpaspoort

• Latijnse naam: Rhododendron
• Nederlandse naam: azalea
• Soort plant: heester
• Standplaats: lichte schaduw
• Grond: zure bosgrond
• Bloei: mei
• Bloemkleur: diverse kleuren
• Hoogte: na 10 jaar 1,5 meter 

Stel je vraag

Met ingang van het maartnummer beantwoorden de tuinexperts elke maand de meest interessante tuinvragen in onze rubriek De Tuin In. Heb jij een tuinvraag? Stuur die in naar info@seasons.nl.

De Bloeimeesters online

Op www.debloeimeesters.nl vind je inspirerende 360° voorbeeldtuinen waar je doorheen kunt ‘wandelen’, met bij elke plant praktische informatie over groei en bloei. Je kunt de planten ook via de site kopen. 

Bekijk hier alle planten van de maand tot nu toe.

TEKST EN BEELD: COR VAN GELDEREN