Dat je zaait in het voorjaar en de zomer lijkt logisch, maar wist je dat je ook aan de slag kan met wilde bloemen zaaien in de herfst en winter? Tuin- en landschapsontwerper Marloes Bijlsma vertelt je welke soorten je jaarrond kunt zaaien en hoe je dat doet.
Wilde bloemen zaaien in de zomer
Zomerzaaien
De zomer kan een uitdagende periode zijn om te zaaien door de droogte en brandende zon. Ik raad je aan om dan lekker in de vollegrond te zaaien op een moment dat er regen wordt voorspeld. Door de warme temperatuur kiemen de zaden al binnen een week.
Extra rondje eenjarigen
In juni kun je nog goed een (extra) ronde snelgroeiende eenjarigen zaaien. Hiermee verleng je het bloeiseizoen in je tuin. Houd als stelregel aan dat je kunt zaaien tot de eerste week van juli; een plant heeft in de zomer 6 tot 10 weken nodig om tot bloei te komen.
Vrolijk vingerhoedskruid
De zomer is de beste periode om tweejarigen te zaaien. Zelf strooi ik graag de zaden van vingerhoedskruid in juli en augustus uit in mijn vaste plantenborders. In mei brengen de vrolijke bloemtoortsen fijn kleur in je tuin en worden ze druk bezocht door hommels. De planten combineren prachtig met akeleien en judaspenning, die je in dezelfde periode zaait.
Wilde bloemen zaaien in de herfst
Voorsprong?
Vaak zie je op sociale media het advies om te starten met zaaien in de herfst. Omdat je dan ‘een voorsprong op het seizoen neemt’. Maar in de praktijk gaat het slechts om enkele weken. Mijn advies is daarom ook: vind je het leuk om in de herfst te beginnen met zaaien, doe dat dan vooral lekker. Maar heb je hier geen zin in of heb je er de ruimte niet voor, doe het dan vooral niet!
Door de compost
In de herfst meng ik graag zaden van juffertje-in-’t- groen, goudsbloem en slaapmutsje door de compost. Dit strooi ik uit over de border. Al in maart duiken er overal kleine zaailingen op.
Lees ook:
Zelf compost maken, zo doe je dat
Eenjarig ridderspoor
Een winterharde eenjarige die ik het liefst zaai in de herfst is ridderspoor. Mijn ervaring leert dat deze ietwat lastige koudekiemer het makkelijkst kiemt in deze periode. Ik strooi hiervoor graag een rijtje zaden in een geultje in de koude kas.
Wilde bloemen zaaien in de winter
Voorzaaien
Wil je vanaf eind mei kunnen genieten van bloemen in je tuin? Start dan half januari al met het voorzaaien van winterharde een jarigen als siererwt, wilde peen, zonnehoed, duifkruid en muskuskaasjeskruid. Door ze op een lichte en vooral warme plek te zetten, zoals de vensterbank, krijgen de zaden een prikkel om te kiemen. Om te voorkomen dat de zaaigrond snel uitdroogt, zet je een plastic kap of plasticfolie over de zaaitray. Vanaf februari kun je voorzaaien in de koude kas.
Papavers in februari
Ik zaai de eerste papavers medio februari. Gewoon in de vollegrond, want ze houden niet van verplanten. De nachten zijn dan nog steeds koud, maar overdag wint de zon aan kracht, waardoor de zaden snel zullen kiemen. Na 3 en 6 weken zaai ik op een andere plek nogmaals papavers. Op deze manier heb je over een langere periode papavers in bloei.
Tweejarigen
Ook tweejarigen zoals mijn favoriet zonnehoed (Rudbeckia hirta) kun je prima in de winter zaaien, mits je een koude kas, koude bak of andere koude, lichte plek hebt. Een tweejarige heeft namelijk de kou van de winter nodig om in de zomer tot bloei te komen. Zaai je te laat, dan denkt de plant dat het ‘jaar 1’ is en zal hij nog niet gaan bloeien.
Jonge plantjes in de kas
Lees ook:
Flox (Phlox): 5x tips van de kweker
Wilde bloemen zaaien in de lente
Natuurlijke cyclus
Ook als je in alle andere seizoenen niet zou zaaien en alleen maar in de lente aan de slag gaat, kun je een prachtige tuin vol met bloemen krijgen. In de natuur is dit het moment waarop alle zaden gaan kiemen. Door nu te zaaien, sluit je dus zo veel mogelijk aan bij de natuurlijke cyclus van veel soorten bloemen.
Koudekiemers
In de lente kun je alle winterharde en vorstgevoelige eenjarigen zaaien. Wacht met koudekiemers als papaver en eenjarig ridderspoor niet te lang. Wanneer de nachttemperaturen hoger worden, zul je merken dat deze moeilijker kiemen.
In de vollegrond
Soorten als bolderik, juffertje in ’t groen, gipskruid, korenbloem, koekruid, papaver, slaapmutsje en vogeloogje geven een extra goed resultaat als je ze vanaf begin maart direct buiten in de vollegrond zaait. Ze bloeien ongeveer 12 tot 16 weken na het zaaimoment.
Dahlia’s uit zaad
Wist je dat je dahlia’s makkelijk zelf kunt zaaien? De zaden hebben niet dezelfde eigenschappen als de moederplant. Zelf dahlia’s zaaien resulteert dus in planten met allemaal nieuwe bloemkleuren en bloemvormen. Superleuk om zelf mee te experimenteren! De plantjes die je in maart zaait, komen hetzelfde jaar al in bloei.
(Wanneer) bloemen zaaien
In 2021 lanceerde Marloes Bijlsma een eigen duurzame zadenlijn met inmiddels ruim 75 soorten bloemen, geteeld in Winterswijk. Haar tips komen uit haar nieuwste boek waarin ze haar zaaigeheimen deelt, praktisch ingedeeld op seizoen.
‘Bloemen zaaien’, Marloes Bijlsma, € 26,49, doityourselves.nl.
Meer inspiratie
- Weelderig begroeide tuinkamers brengen steeds weer een verrassing in de lange, smalle stadstuin van styliste Selina Lake. Ze omschrijft de ‘inrichting’ ervan als romantisch, speels en zelfs een tikkeltje wild. “Het moet niet te strak en vooral kleurrijk zijn. Met heel veel bloemen.” Wij namen een kijkje in haar prachtige wilde cottagetuin.
- Al aan het begin van de lente kunnen we niet wachten tot de pluktuinen hun tuinhekken weer openen. Zelfgeplukte bloemen maken het leven simpelweg nét wat fijner. Het leuke is: pluktuinen zijn door heel Nederland te vinden. We zetten een aantal pluktuinen voor je op een rijtje.
TEKST MARLOES BIJLSMA EN MIRJAM ENZERINK | FOTOGRAFIE MARLOES BIJLSMA EN LIESBETH DISBERGEN
