Wij zijn dol op herfstige bossen, net als wandelaars Eva Spigt en Nicola Dow. In hun boek ‘Back to nature’ vind je fijne wandelingen in de mooie Nederlandse natuur. Waaronder deze Stulpwandeling, over de Stulpheide bij Lage Vuursche. Het fijne: je hoeft geen geoefend wandelaar te zijn voor deze wandeling. Hij is zo’n 3,1 kilometer dus heel behapbaar.
Wandelen over de Stulpheide bij Lage Vuursche
Na een drukke week in de stad hebben we zin in avontuur. Op naar de wildernis! We besluiten om op ontdekkings- tocht te gaan en lekker te dwalen over de Stulpheide. Dit woeste natuurgebied van 120 hectare wordt beheerd door Staatsbosbeheer. Het ligt ingeklemd tussen de tuinen van Paleis Soestdijk en de Lage Vuursche. Het gebied bestaat uit bos, heide en stuifzandgronden. Perfect voor de ontdekkingsreiziger die het liever dicht bij huis houdt. Deze jungle kun je betreden zonder kapmes en antibloedzuigersokken. Wij nemen onze verrekijker mee, want er zijn een heleboel vogelsoorten te spotten.
Overvloed aan varens & goudhaantjes
We beginnen deze wandeling op de Stulpselaan, waar de witte markering ons naar een oase van groen leidt. Om ons heen zien we een overvloed aan varens en markante bomen. Terwijl we over het pad dwalen, zien we allemaal kleine gele vogeltjes op de grond. We vragen ons af of ze niet meer kunnen vliegen, want zelfs als we heel dichtbij komen blijven ze over de grond scharrelen. Door een medewandelaar komen we erachter dat dit goudhaantjes zijn, de kleinste vogels van Europa. Je kunt ze herkennen aan de zwart-gele streep op hun kopje en ze maken een hoog zrie-zrie-zrie geluid. Het klopt dat de beestjes nogal tam zijn als ze tijdens de trektijd in ons land neerstrijken. Ze zijn druk bezig met voedsel verzamelen en niets of niemand houdt ze tegen wanneer ze aan het scharrelen zijn. 
Natuur-EHBO
We vervolgen het pad en komen die grove dennen volop tegen. Wij worden hier altijd nogal enthousiast van. Naast dennen staan er berken en Eva spot overal berkenzwammen. Ze geeft een lesje natuur-EHBO, altijd handig in de wildernis: ‘ Nic, wist je dat je natuurlijke pleisters kunt maken van de berkenzwam? Je kunt er reepjes vanaf snijden en die op de wond plakken, het blijft nog zitten ook. Perfect als je blaren of een wondje hebt.’ Ook Nicola kijkt haar ogen uit en de natuurgeneeskundige in haar komt omhoog: ‘Wist je dat de berk ook goed is voor mensen die wat meer flexibiliteit nodig hebben? Je kunt van de bladeren thee maken. Het blad van de berk heeft veel reinigende eigenschappen. Het stimuleert je nieren, waardoor het een uitstekend urinedrijvend middel is. En het helpt om verstarring weg te spoelen. Uit je lijf, maar ook uit je hoofd. Handig als je met een frisse blik het voorjaar tegemoet wilt gaan.’
De Stulp – perfect voor een picknickbreak
Als we verder lopen, gaat het bos langzaam over in een enorm heideveld. Wat je hier voor je ziet is De Stulp, een glooiend heidegebied met stuifzandgronden. Wat wij leuk vinden is dat je tijdens deze hike af en toe een vennetje tegenkomt. Perfect voor een picknickbreak. Het sprookjesachtige Pluismeer vinden wij het mooist. Het is grappig hoe we tijdens elke wandeling weer iets leren. De eerste keer dat we hier gingen wandelen, vroegen we ons af wat een stulp is. Een bloem? Goh, kijk die prachtige stulp daar bloeien… Of zou het een dode boom zijn? Zo, die stulp heeft zijn beste tijd wel gehad. Het blijkt gewoon een hut te zijn. Tegenwoordig is een hutje op de hei misschien een ware luxe, vroeger was dat juist de plek waar arme mensen woonden. Ze moesten rondkomen van bijvoorbeeld het houden van schapen en bijen. Het is helaas niet mogelijk om tijdens de Stulpwandeling zomaar overal rond te banjeren. Er is ook een plek die niet toegankelijk is omdat het een zeldzaam stuk natte heide betreft. Hier groeien bijzondere planten zoals de bruine en witte snavelbies, zonnedauw, en klokjesgentiaan en het is een veilige thuishaven voor dieren. Je vindt er vossen, dassen, boommarters en twee zeer bijzondere insecten: de veldkrekel en het heideblauwtje, een zeldzame vlinder. Voorbij de droge heide verbergt De Stulp een bijzonder stukje natuur dat je als bezoeker niet ziet. In augustus en september is dit gebied werkelijk spectaculair omdat de heide dan in bloei staat; alsof je in een zee van roze baadt. 
Het sprookjesachtige Pluismeer
De witte markering leidt je vanaf de Stulp vanzelf naar de Stulpselaan. We besluiten om van het pad af te wijken en op de Stulpselaan links af te slaan. Deze weg brengt ons naar het Pluismeer. Na ongeveer drie minuten wandelen zie je het Pluismeer vanzelf aan je linkerhand. Het is gewoon sprookjesachtig hoe het daar ligt, in die mooie, open plek, omringd door bomen. En als je geluk hebt zie je in de verte witte koeien. Het is net alsof je in een film bent beland. Hoe graag je het misschien ook wilt geloven, dit meer is niet natuurlijk ontstaan. Halverwege de jaren zeventig ontstaat het Pluismeer doordat een kleine zandsteenfabriek daar zandgrond afgraaft. Het fabriekje zelf is er niet meer, maar het meer gelukkig wel. Nu groeien er witte snavelbies, zonnedauw, klokjesgentiaan en… veenpluis. De bolletjes met witte pluis om het meer waren ons al wel opgevallen, maar pas veel later viel bij ons het kwartje. Pluismeer, get it? In de winter is het hier ook prachtig. Met rijp aan de bomen en een winterzonnetje dat voor magisch tegenlicht zorgt. Het is alsof de oude meesters het winterlandschap zo ingeschilderd hebben. Iedere winter kijken we uit naar temperaturen onder nul, want dan wordt bij uitzondering het bevroren Pluismeer opengesteld door Staatsbosbeheer. IJspret verzekerd, en geloof ons, een toverachtige ervaring!
Vogels bespieden vanuit de uitkijkhut
Om het meer mag je helaas niet lopen. Aan de rand van het meer staat wel een prachtige uitkijkhut, waar je in alle rust vogels kunt bespieden. Vanuit deze hut heb je een uniek uitzicht over het Pluismeer. De serene rust die er hangt is heerlijk. Op en rond het water wemelt het van de vogels. Kijk uit naar de dodaar, de geoorde fuut en de wilde eend, maar ook naar de groene en zwarte specht. Als je ze niet ziet, dan hoor je ze wel. Vlak naast de uitkijkhut vind je een majestueuze jungle van varens. Het lijkt alsof je wordt terug geslingerd in de tijd. Er zou zo een dinosaurus uit het gebladerte tevoorschijn kunnen komen (wij dragen dan ook altijd graag hardloopschoenen). Onze fantasie slaat op hol. ‘Zouden we hier ook een slang tegen kunnen komen?’ vraagt Nicola. ‘Doe mij maar Tarzan,’ zegt Eva, terwijl ze haar verrekijker erbij pakt. Dit stukje groen is klein, maar wild. De varen is trouwens een evolutionair succesverhaal. Wist je dat varens tot de allereerste planten op aarde behoren? Ze planten zich niet voort met zaden, maar met sporen. Deze vormen zich op de achterkant van de wat oudere bladeren.
Afsluiten met pannenkoeken
We hebben ons mini-jungle-avontuur overleefd en vervolgen ons pad terug het bos in waar we op de Stulpselaan uitkomen. Hier nadert het einde van de wandeling. Aangezien dit een vrij korte wandeling is – en Eva theedrinken bij Bea (en haar beveiligers) nog altijd op haar bucketlist heeft staan – verlengen we onze wandeling met de rode route. Helaas is Hare Majesteit niet thuis, dus we gaan voor the next best thing: een pannenkoek, of twee, in een van de restaurants. We sluiten de middag af met een potje midgetgolf, een guilty pleasure van ons. Je wandelt er per slot van rekening praktisch langs. Hoe daar te komen? Kom je met het openbaar vervoer: pak vanaf Station Hilversum buslijn 59 richting Zeist en stap uit bij halte Lage Vuursche Dorp. Hiervandaan is het zo’n 15 minuten lopen naar het beginpunt bij Recreatieterrein Drakensteyn, Lage Vuursche. Horecagelegenheid Buiten in de kuil ligt naast het startpunt. Parkeergelegenheid op parkeerplaats recreatieterrein Drakensteyn in Baarn, Stulpselaan, Lage Vuursche. In Back to nature vind je meer to-do’s en fijne plekken om te overnachten in deze omgeving.
Back to nature: avontuurlijk wandelen in Nederland
In Back to nature nemen Eva Spigt en Nicola Dow je mee op avontuur in de Nederlandse natuur. In hun boek bundelen ze 11 wandelingen door heel Nederland. Zoals sprookjesachtig wandelen langs het IJsselmeer, een ‘Franse vakantie in eigen land’ via het Pietenpad, en ‘go slow’ – via een trage tocht over de Veluwe. Aan elke wandeling koppelen ze een opdracht op het gebied van persoonlijke ontwikkeling (zoals bewust ‘unpluggen’) en een ‘wilderness skill’. Zoals brandnetels of duindoornbessen plukken, winterkamperen, en sterrenkijken. Zelf zijn ze ervaren wandelaars. Dow, model en afgestudeerd natuurgeneeskundige, was al ‘hardcorewandelaar’. Toen haar vriendin Spigt na vele reizen vastliep vanwege onverklaarbare gezondheidsklachten gingen ze samen op pad en maakten ze lange wandelingen door Nederland. Ze lanceerden platform Backtonaturehikes, om mensen te inspireren meer naar buiten te gaan middels drie elementen: natuur, spel & persoonlijke ontwikkeling. Sinds 2020 organiseren ze wandelingen, retreats en events. Eva Spigt & Nicola Dow | Back to Nature. Avontuurlijk wandelen in Nederland, terug naar je eigen natuur | Spectrum |€ 20,99 | meer info en bestellen via spectrum.nl & je plaatselijke boekhandel. Zie ook Eva’s en Nicola’s Instagram account @backtonaturehikes CREDITS: BEELDEN: MAARTEN GROEN | TEKST EVA SPIGT & NICOLA DAW
Meer fijne wandelingen
- Eva en Nicola wandelden van Bergen aan Zee naar Alkmaar via het Trekvogelpad – je leest het hier.
- Ook een wandeltip voor in de herfst: het Waterloopbos in Flevoland
