Herfstbladeren harken, doen! Herfstblad is zo waardevol voor je tuin. Je maakt er de beste humus van, wint er de strijd tegen het onkruid mee én het beschermt tere planten tegen vorst. Bovendien is het een van de meest zen-achtige tuinklusjes. Je vindt in dit artikel ook decoratie met herfstbladeren.
Verzamel herfstbladeren want ze zijn goud waard voor je tuin. Ze verhogen het humusgehalte van je tuin, en daar groeien je planten zo veel beter van. Laat de bladeren in je tuin dus zo veel mogelijk liggen: het zijn pure vitaminen voor de bodem. Toch zijn er plekken waar je ze beter wél weghaalt, namelijk:
• het gazon, want de bladeren verstikken het gras.
• de vijver.
• grindstroken en paden, om te voorkomen dat je uitglijdt.
• wintergroene planten zoals lavendel.
Lees ook: Composteren kun je leren en: Zelf compost maken
Herfstbladeren harken voor bladaarde
Als je een hoop bladeren een jaar laat liggen, krijg je kruimelige, donkere bladaarde, een beetje zoals bosgrond. Die bladaarde bevat minder voedingsstoffen dan compost, maar het is een ideale bodemverbeteraar. Zandgrond wordt er steviger door en houdt het water beter vast. Met bladgrond maak je zware klei luchtiger. Sla op een schaduwplek palen en vorm met kippengaas of kastanje-spijltjes een korf van circa 2 m². Vul de korf met bladeren. Zijn ze erg droog, giet er dan een paar emmers water over, natte bladeren verteren sneller. De hoop omkeren, hoeft niet. Strooi elk jaar minstens 3 cm bladaarde tussen je planten, en schoffel lichtjes in.
Herfstbladeren harken tegen de kou
Strooi herfstbladeren in een dikke laag over de vaste-plantenborder als winterdek. Mediterrane planten bescherm je tegen de vrieskou met een deken van afgevallen blad. Tussen het blad ontstaat een isolerende luchtlaag die de kou weghoudt van de planten. Bovendien bevatten de bladeren veel voedingsstoffen en bieden ze een schuilplaats aan kleine dieren en insecten die in de laag bladeren overwinteren. Hier vind je meer tips voor een diervriendelijke herfsttuin.
Lees ook: Zo krijg je een tuin vol dieren: van egels tot kikkers, vlinders en bijen en 5 tips voor een egelvriendelijke tuin in de winter
Vogelbuffet
Al die bodemdiertjes, wormen en insecten vormen een waar vogelbuffet. Wanneer het eten schaarser wordt, gaan vogels tussen de herfstbladeren scharrelen en vinden ze er een lekker maal. Zelfs als het vriest, blijft het binnen in de hoop vorstvrij. Wat je nog meer kunt doen voor een vogelvriendelijke tuin lees je op de website van de Vogelbescherming.
Lees ook: Eenvoudig vogelvoer maken: zo doe je dat
Herfstbladeren harken voor de moestuin
De bodem is het belangrijkste in de tuin. Bedek die met afgevallen blad, een dikke laag compost of groenteresten. Zo komt de bodem tot rust, de goede stoffen uit het tuinafval zakken in de grond weg. En die voedingstoffen komen volgend voorjaar weer van pas.
Moestuin in een handomdraai met herfstbladeren
Heb je een mooi plekje voor je eerste moestuin, maar staat het vol onkruid of is het nu nog gazon?
• Leg er een laag onbedrukt karton op.
• Strooi er 20 tot 30 cm herfstbladeren op.
• Werk af met een laagje tuinaarde, zo waaien de bladeren niet weg.
• Woel in maart de bladeren onder of haal ze weg; eronder zit kruimelige aarde, waarin je meteen kunt planten of zaaien.
Taaie rakkers
Niet elk blad verteert even snel.
• Binnen het jaar: es, beuk, berk, kers, olm, haagbeuk, linde, eik, populier en wilg.
• Pas na 2 jaar: esdoorn, magnolia, plataan en paarden-kastanje.
TIP Rijd er met de grasmaaier over, dan verteren ze sneller.
Opgeruimd staat netjes
Wil je het teveel aan bladeren toch opruimen?
• De makkelijkste manier om van je bladeren op het gazon verlost te raken, is er met de grasmaaier over rijden. En laat die combinatie van gras en fijngesnipperd blad nu net gedroomd materiaal voor de composthoop zijn, dat snel en geurloos verteert.
• Ligt er veel blad in je tuin? Maak een ‘wachthoop’ naast je composthoop. Volgende lente heb je al gauw te veel groen materiaal, zoals gras en onkruid, en dan zijn bladeren ideaal om tussen het groen te mengen.
Creatief met herfstbladeren
Kies de gaafste en fraaiste uit, lijst die in of maak er een krans mee. Laat je inspireren door onze DIY herfstdecoraties. Voor hoge-school-decoreren-met-herfstbladeren, check deze rozetten.
TIP Net als herfstblad kun je ook snoeiafval goed gebruiken in de border. Gebruik een houtversnipperaar of hakselaar en strooi de houtsnippers tussen de planten in de border. Ze beschermen de grond tegen uitdroging en vorst en zorgen dat onkruid in het voorjaar minder makkelijk ontkiemt.
Na al dat harken trek gekregen? Hier vind je heerlijke herfst-recepten.
TEKST: MARIE TROMP EN LAURENCE MACHIELS | FOTOGRAFIE GETTY IMAGES