Uren en uren ploeteren in de zware rivierklei: Leny en Harry Eltink deden het met liefde. Want de grond uit de Maas bleek een vruchtbare voedingsbodem voor de uitbundige cottage garden die bloemenvrouw Leny voor ogen had, én kreeg. 
De start in 1974: boerderijtje van niks bij een aftands weiland
Het was een boerderijtje van niks, dat Leny en Harrie Eltink vlak voor kerst 1974 kochten in het Brabantse dorp Beers: een piepklein keukentje, een kamer met twee bedstedes en een kraan met een emmer eronder als badkamer. Met het omringende stuk grond was het al niet veel beter gesteld: “Een aftands weiland vol molshopen en roestig prikkeldraad”, herinnert Leny zich. “De enige beplanting was een polsdikke treurwilg, bij de oude waterput.” Die legde vijfentwintig jaar geleden het loodje tijdens een storm. De treurwilg die Harrie en Leny plantten in de herfst van 1975, pronkt nog altijd fier en voluptueus op het grote gladgeschoren gazon. “Die boom was het eerste dat we in de tuin zetten, met een rozencirkel eromheen, later lavendel en nog later de huidige beugenhaag. Het is een vreselijke knoeierd. Kruiwagens vol takjes en nu, met die hete zomers, verdord blad komen er vanaf. Het is maar goed dat hij niet bij de erfgrens staat, anders hadden we allang de Rijdende Rechter op bezoek gehad! Maar hij is prachtig, zo decoratief. En hij hoort hier, als een baken bij de boerderij.” 
Uilenkasten in de kastanje
Maar liefst 4300 m2 grond was er te ontginnen voor de Brabanders. En niet de makkelijkste grond: “We zitten bij de Maas, aan de rand van de Peel. De Beerse Overlaat wordt dit gebied genoemd, omdat de Maas vroeger vaak overliep en het hier dan blank stond. Daar danken we de vette Maasklei aan, die wordt in de zomer zo hard dat je een pikhouweel nodig hebt om iets te planten.” Dat doet Leny dus niet meer, en voorheen was er gelukkig de behulpzame boer die in ruil voor haar zelfgebakken appeltaart met zijn ploeg het zware, verwaarloosde weiland omwoelde. “En toen begon het stoeien met ideeën, samen met een bevriende hobby-hovenier.” Belangrijk uitgangspunt is dat de beplanting moest passen bij de boerderij. Zo verrezen er behalve de treurwilg ook twee walnootbomen: “Vroeger brak men hier takken van af om in de keuken te leggen, de geur hield de vliegen buiten de deur.” Een kersenboom moet helaas alweer snel het veld ruimen, “omdat de spreeuwen behalve kersen ook de strootjes van het rieten dak pikten”, maar de wilde kastanje is nu alweer bijna vijftig jaar oud. “We hebben er uilenkasten in gehangen die worden gemonitord door de regionale uilenvereniging. We hoorden in maart voor het eerst weer het geroep van de steenuiltjes, het is zo leuk als de eerste pluizenbollen op de takken verschijnen.”
De kleur van geknoeid kersensap
De mooie bomen, beuk- en meidoornhagen en Ilex – die 62 zieke buxussen verving – vormen stille eilandjes van groen. Als rustig contrast met de kleurexplosie op Leny’s meest geliefde tuinplek: de grote bloemenborder aan huis. “Deze hebben we als eerste aangelegd, ik heb hier de meeste binding mee.” Leny is stapeldol op bloemen, als kind kwam ze al thuis met haar armen vol korenbloemen, geplukt in de akkers. “Een liefde die ik erfde van mijn moeder, een vrouw met groene vingers. Toen we hier kwamen wonen, heb ik meteen bloemenzaadjes gezaaid, ik móest bloemen hebben om te plukken en naar te kijken.” Vanuit die eenjarigen is, met veel vallen en opstaan, de huidige border ontstaan. “Al doende ontdekte ik welke bloemen ik het mooist vond, welke kleuren, welke combinaties. Er is hier heel wat verplaatst, veranderd, aangepast. Zo heeft er weleens felrood in gestaan, maar dat oogde als een vlag op een modderschuit.” Purperrood en het bleekrood van “geknoeid kersensap op een wit tafelkleed”, die mogen wel. Net als het zonnige oranjegeel van bijvoorbeeld roos ‘Graham Thomas’, als pittig pepertje tussen de pastellen: oudroze, lila, roomwit… “Anders wordt het zo zoetig”, vindt de bloemenvrouw, die haar cottageborder vulde met vaste planten als rozen, Campanula, Nepeta, Artemisia en pluimhortensia’s. “En daar laat ik dan Salvia purpurea doorheen slingeren, als rustpunt.” In het voorjaar duiken er kleine hyacintjes op, sprenkelt ze met korenbloem- of andere zaadjes en verstopt ze potten gevuld met ridderspoor en Lupine tussen de planten. “Die doen het helaas niet op die vette Maasklei. Maar op deze manier kan ik er toch van genieten.” 
Spelen met de tuin
Behalve door te doen, leerde Leny ook veel uit tuinboeken en van bezoeken aan andere tuinen. “Ik vond zó veel mooi en wilde zo veel, dat we drie bloemenborders ontwikkelden. Dat bleek veel te veel werk, we werden een slaaf van de tuin. En het was ook te onrustig, al die bloemen en kleuren.” Twee borders werden daarom uiteindelijk leeggehaald; de meest in het zicht liggende, naast de voordeur, werd vervangen door kubusvormige Ilex-vakken ingevuld met bonte Hosta, een paar dikke doppen citroentijm, witte rozen ‘Winchester Cathedral’, de feeërieke lange aren van Nepeta ‘Six Hills Giant’ en de heel frêle bloempjes van zeekool. “Toch was het wel wat bloot, dus we hebben er vier leilindes naast gezet, die geven body. En ze passen hier: ze werden vroeger geplant om de gevel schaduw te geven.” Er is nu meer rust in de tuin, vindt Leny. “En daardoor rust in mij. Na jaren van ontginnen, buffelen en experimenteren, kunnen we nu tuiniéren, ik spéél nu met de tuin.” 
Mijmeren onder de boom
De zomer is Leny’s favoriete seizoen, als alles bloeit en geurt en de zon behaaglijk warm is. In haar ochtendjas wandelt ze in de vroege morgen door de tuin, trekt wat onkruid weg uit het kruidenperk, inspecteert de vijgenboom, plukt wat rozen en kuiert langs de majestueuze treurwilg naar de boomgaard vol oude appel-, peren- en pruimenbomen, door haar en Harrie geplant en elk jaar goed voor tientallen liters sap en vele potten jam. Het is een bijzondere plek: de as van haar oudste zusje werd er uitgestrooid. “Mijn tuinzusje”, vertelt ze, “zij was ook gek op bloemen en tuinieren. Ik zit er graag een beetje te mijmeren, met een kop koffie, op een bankje onder de bomen. Het wemelt hier van de vlinders, bijtjes en libellen. Dat is toch prachtig.” 
Leny’s favoriete kwekers
- Martien Graat tuincentrum: “Een kwekerij van een tuinman pur sang, met een groot aanbod van prachtige borderbloemen en planten. Wandel vooral ook door de voorbeeldtuinen: geen beton en hardsteen, maar alles ouderwets puur.”
- Verschuren Rozen: “Een weldaad voor neus en oog! Honderden rozen in pot en volle grond, het hele seizoen door.”
Leny’s favoriete kijktuinen
- Kasteeltuin Hernen in Gelderland: “Met borders en oude fruitbomen, vroeger was dit de moestuin van het kasteel. Op het landgoed kun je wandelen langs oude lanen en rivierlopen, en elk jaar is er een tuinmarkt.”
- Brooker Garden in Limburg: “Prachtige, gevarieerde, bloemrijke tuin in Hout-Blerick.”
- Het Franse dorp Gerberoy: “Dit is een van ‘les plus beaux villages de France’. In de smalle dorpsstraatjes en langs de middeleeuwse huizen groeien volop rozen, klimrozen, blauweregen en duizenden planten en bloemen. Een feest!”. Tip:De mooie tuin van de impressionistische schilder Henri Le Sidaner kan hier bezocht worden, én zijn schilderijen zijn te bekijken.
NB: Controleer voordat je op pad gaat of de adressen open zijn en of activiteiten doorgaan. CREDITS: PRODUCTIE EN TEKST: MONIQUE VAN DER PAUW | FOTOGRAFIE: TON BOUWER
