Interview met Ermi van Oers: ‘We gaan ons stopcontact verbinden aan planten’ 

Ze ontwierp een lamp die brandt op de energie van een huiskamerplant. Living Light. Dat bleef niet onopgemerkt, want als één plant zo veel natuurlijke energie kan leveren, hoe zit dat dan met een bos of… het hele Amazone-woud?

Euforisch

Eén moment vergeet ik nooit meer. Het begin van alles. Ik zat op de Willem de Kooning Academie in Rotterdam en werkte aan mijn minor project. Ik had eindeloos geëxperimenteerd met energie die gegenereerd wordt door de afbraak van organisch afval. Bacteriën. Het moment waarop mijn eerste lampje, dobberend in de Oude Maas licht gaf, was ik flabbergasted! Het is mogelijk, micro-organismen kunnen ons van energie voorzien, we hoeven de aarde helemaal niet uit te putten. Ik noemde het lampje Microbial Light.” 

Energie 

“Ik wilde verder op deze weg. Plant-e, een spin-offbedrijf van de universiteit van Wageningen gaf mij de mogelijkheid met hun technologie aan de slag te gaan: met levende planten elektriciteit maken. Planten zijn voor de meeste mensen een decoratie-object. That’s it. Natuurlijk krijgen ze water en soms een scheutje voeding, maar krijgen ze verder wel aandacht? Kijk eens echt. Elke dag weer. Verwonder je over hoe een plant zich ontwikkelt en het beste gedijt. Hoe de bladeren zich naar het licht bewegen. Ze behoren tot de oudste wezens op onze aarde, met een veel complexer dna dan wij hebben. Er valt nog zo veel te ontdekken. Geef ook eens liefde aan jouw plant en let dan op wat er gebeurt. Kom mee, we gaan even een plant aaien. Deze Spathiphyllum (lepelplant) in de glazen kom is verbonden met een biobrandstofcel. De plant geeft overtollige glucoses af en de natuurlijk voorkomende bacteriën in de grond verteren deze glucoses. Zij geven op hun beurt elektronen terug aan de biobrandstofcel. Deze cel is verbonden met elektriciteitsdraadjes aan de led-lampjes rondom de plant. Als ik zachtjes over de bladeren strijk, springen de lampjes aan. De plant geeft energie! Dit is mijn Living Light. Als ik niet goed voor de plant zou zorgen, zou ik nooit zo veel energie krijgen.” 

Bescheiden 

“In samenwerking met Plant-e is het dus gelukt energie te oogsten uit het genoemde fotosyntheseproces van een plant. Mijn lievelingsplant is de asparagus, de sierasperge. Zo fragiel, mooi, zacht met al die kleine blaadjes. Zo aaibaar. Als je de asparagus in een glazen object ziet, ziet dat eruit als een complete miniatuur-wereld. Dat vind ik fijn, ik wil me soms heel klein voelen. Want dat zijn we als mens uiteindelijk ook: mini-onderdeel in een heel groot systeem. We denken en gedragen ons wel als grote reus, maar maken meer kapot dan nodig. Het is goed bescheiden te blijven binnen het grote, niet te bevatten geheel. Mee te bewegen, soms niet meer dan dat. Niet bepalen. Niet willen heersen.” 

Fascinatie 

“Toen ik mijn vriend Ian leerde kennen, zagen zijn plantjes er zielig uit. We wonen nu samen in Rotterdam en mijn plantjes- fascinatie is volledig op hem overgeslagen. Van Ian kreeg ik voor mijn verjaardag een mega-terrarium, een schitterende glazen bol zo groot als een skippybal. We zijn samen plantjes gaan uitspitten in de natuur om ons heen en hebben zo het Kralingse Bos binnengehaald. Ja, we zitten helemaal ingebouwd tussen de planten. We hebben het veel over ze. ‘Kijk, die krijgt een nieuw blaadje’, ‘Wat doen ze het goed’, ‘Hé, deze heeft veel last van spint, kleine witte luisjes’ ‘Morgen even een knoflooksapje geven’… Ze kunnen niet praten, hè? Wij liefkozen ze. Het zijn onze kindjes.” 

Overconsumptie 

“Ik ben opgegroeid in Lierop, dicht bij Eindhoven. We hadden een grote tuin met geitjes, duiven, een konijn, een schildpad, een hond en een boomhut. Elke zondag struinde ik met mijn vader en broer door de bossen. Mijn ouders leven heel bewust en hebben mij bijgebracht: ‘Als je troep ziet liggen op straat, raap en ruim je het op, ook als het niet van jou is.’ Er werd nooit eten weggegooid. Natuur is kostbaar. Hun meubels van eikenhout zijn nog altijd dezelfde. Niet kapot te krijgen, dus waarom zou je nieuwe kopen? Op de kunstacademie deed ik productdesign en drong het pas echt goed tot me door dat álles ontworpen is, van een bekertje tot een muziekmeubel. Al die producten zorgen ervoor dat wij ons op een bepaalde manier gedragen. Hoe gaan we ermee om? Ik voel dat ik een grote verantwoordelijkheid draag als ik weer iets nieuws ontwerp. Hebbedingetjes zijn er genoeg. Wat wil ik eigenlijk teweegbrengen? In elk geval niet nog meer verlangen naar spullen. Overconsumptie stimuleert slecht gedrag.” 

Haast

“Als wij hier uit één klein plantje energie kunnen genereren, dan kan dat ook in groter verband. Dus, om maar meteen de grootste denksprong te maken: ons Amazonewoud hoeft niet te worden gekapt, maar kan de grootste energiecentrale worden op aarde! Door uitputting van grondstoffen en de gigantische vervuiling vraag ik me natuurlijk af: gaat onze aarde het nog wel overleven? We zullen hard ons best moeten doen om te redden wat er te redden valt. Keihard knallen. Daar komt mijn gehaastheid vandaan. Ik ben optimistisch. Als we maar luisteren naar de oerprincipes. Natuurlijk is Living Light slechts een klein onderdeel. Maar het is een bijdrage en hiermee probeer ik mensen en organisaties te inspireren. Uit het ene idee groeit het andere.” 

Circulair 

“Terwijl we zo veel energie te kort dreigen te komen, zit er zo veel verstopte energie om ons heen. Niet alleen in planten, ook in oevers, meertjes, riolering, gft-afval, ons eigen lichaam… Daarom is de technologie waar we nu mee bezig zijn zo inspirerend. Het opwekken van wind- en zonne-energie zoals we dat nu doen is niet recyclebaar. We moeten door en ons telkens afvragen: doen we het wel duurzaam genoeg? Biodesgn, de kruisbestuiving tussen natuur, technologie en design, is daarom zo mega-interessant omdat je kijkt naar de puur natuurlijke systemen en processen. Ik geloof er heilig in dat we met de natuur als inspiratiebron onze hele economie circulair kunnen maken. En alleen zo kunnen we overleven. We moeten weer gaan samenwerken met de natuur in plaats van de natuur alleen maar te gebruiken.” 

Ted talk

“Ik zie mezelf als een verhalenverteller, ik ben geen uitvinder, maar een toepasser. Ik word op veel mooie podia gevraagd, van een duurzame beurs in Abu Dabi tot het festival Path in São Paulo. Ook mocht ik een Ted Talk houden. De reacties van mensen zijn zo geweldig, ze zijn geraakt door mijn verhaal. We gaan in de toekomst ons stopcontact niet alleen verbinden aan planten, maar ook aan het toilet, onze prullenbak, zelfs aan onze eigen lichaamswarmte.” 

Plannen

“Living Light gaat bijna in productie. Er zijn op dit moment tien early adapters, onder wie mijn moeder, maar ook mooie groene bedrijven als Enpuls, Royal Lemkes, Leo Ammerlaan en Tropicenter. Zij kijken mee hoe de planten in hun huiskamer of in hun kantoren het doen, of alles goed werkt en hoe ze de wereld kunnen veroveren. Hun feedback zorgt ervoor dat wij hier in het lab de laatste kinderziektes kunnen tackelen. Ondertussen zijn we de Living Light-technologie aan het opschalen samen met Plant-e. We gaan stadsparken verlichten. Het eerste stadspark is in Reyeroord, hier in Rotterdam waar sinds december 75 vierkante meter twinkelende lampjes tussen de planten oplichten. Een magisch sprookjesbos. Verder zijn we in gesprek met de Waterschappen over een pilot om energie te halen uit oevers, sloten, vijvers en meertjes. Met die energie worden waterkwaliteits-metingen gedaan en data verzameld. Zo ontstaat al een eerste energiecentrale-tje. We willen de data visueel maken door er een betoverende lichtsymfonie van te maken. De kleuren van het licht geven de kwaliteit van het water aan. Zo krijgt het water ook een stem. En we zijn bezig met een project rondom luchtkwaliteit. Lucht zie je niet, ruik je niet en hoor je niet, maar is ondertussen wel vervuild en daardoor slecht voor mens en milieu. We zijn bezig met gave nieuwe technologieën, geïnspireerd op het fotosyntheseproces, die zowel fijnstof als VOC-gassen onschadelijk kunnen maken. Dit ver- werken we in een soort breathing walls. Dan bouw je geen gebouwen meer, maar bomen. Zo ademen zij natuur. En wij. We zijn tenslotte natuur.” 

Over Ermi

Product designer Ermi van Oers (28) heeft voor haar afstudeeropdracht aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam gebruik gemaakt van de Plant-e technologie. Bij haar bedrijf Nova Innova bouwt ze samen met haar team verder aan meer bekendheid voor bio-design. Meer informatie: www.livinglight.info

Zelf zien

In het Park van Morgen in Rotterdam is in het voorjaar 2020 te zien hoe planten licht geven. Hieronder zie je alvast een voorproefje.