Dat wij Nederlanders keien zijn in het bouwen van dijken en polders weet de hele wereld. Maar we maken ook gewoon natúúr. De Oostvaardersplassen, Lepelaarplassen en de Marker Wadden vormen samen Nationaal Park Nieuw Land. Seasons maakte een binnenlandse reis. Hier deel 2: de Marker Wadden.
Marker Wadden: de natuur komt terug in het Markermeer
Dertig jaar na de Afsluitdijk werd tussen Lelystad en Enkhuizen de Houtribdijk aangelegd. De voormalige Zuiderzee werd definitief opgesplitst in IJsselmeer en Markermeer. In het Markermeer moest de laatste polder van de Zuiderzeewerken komen: de Markerwaard. Daarop vooruitlopend werden harde dijken aangelegd. Maar de Markerwaard kwam er nooit en het ontbreken van natuurlijke oevers, ondiepe zones waar land en water geleidelijk in elkaar overgaan, begon zich te wreken. Het meer raakte vol slib, het water werd almaar troebeler en daarmee ongeschikter voor plant en dier. Maar eureka, waarom zouden we wel dijken en polders kunnen maken en geen natuur?
Vijf grillige natuureilanden – uit 30 miljoen kubieke meter zand
In 2012 werd begonnen met de aanleg van Marker Wadden: een archipel van vijf grillig gevormde natuureilanden opgetrokken uit dertig miljoen kubieke meter zand, klei en slib uit het Markermeer. De eilanden hebben natuurlijke oevers met rietvelden, duinen en ondieptes. De moerasplanten aan de waterkant houden het slib vast dat de westenwinden met het water aanvoeren. Zo helpen de Marker Wadden het Markermeer weer helder te worden. Ondertussen is de moerasvegetatie op het slib ideaal voor andere planten, schelpdieren, insecten, vissen en vogels. Marker Wadden is een van de grootste natuurprojecten van West-Europa. Er wordt nog gebaggerd, gegraven en zand gestort, toch schiet de natuur de grond al uit. Meer dan 120 vogelsoorten hebben dit nieuwste stukje Nederland al weten te vinden. Daar zitten ook zeldzame jongens bij als krooneend, reuzenstern en visarend. In het broedseizoen, tussen maart en juli, is het vogelfeest het grootst. En: de Marker Wadden krijgen er nog twee natuureilanden bij. Op de eerste vijf eilanden gaat het zo goed met de natuur, dat is besloten om ongeveer drie vierkante kilometer extra natuur onder en boven water aan te brengen. Dit voorjaar is begonnen met de aanleg.
Zonsondergang bij de Marker Wadden | Foto iStock
Doen
1. Per boot naar Haveneiland
Scheep in naar Haveneiland, het enige toegankelijke eiland van Marker Wadden. Meteen na vertrek uit Lelystad zie je het 26 meter hoge kunstwerk Hurkende Man, uitkijkend over het Markermeer.
2. Bezoek het Eilandpaviljoen
Bij het Eilandpaviljoen vind je alle informatie die je zoekt (inclusief interessante korte films over dit nieuwste stukje Nederland). Je drinkt er lekker je koffie met je voeten in het zand.
3. Wandel over vlonderpaden
Loop de wandelroute van 6 km, deels over vlonderpaden, door dit zanderige en moerassige natuurparadijs. Bij het Noordstrand kun je pootjebaden in de aanrollende golven. Vanaf de uitkijktoren Steltloper zie je de hele archipel, bij helder weer ook de contouren van Enkhuizen en Almere. In de half onder water liggende vogelkijkhut met de toepasselijke naam Duikeend kijk je de broedende visdiefjes en bontbekplevieren recht in de ogen en zie je stekelbaarsjes en voorntjes zwemmen.
Vanuit uitkijktoren Steltloper zie je de hele archipel | Foto Natuurmonumenten / Peter Leenen
4. Bewonder de moerasandijvie
Verbaas je over de uitgestrekte vlaktes met geelbloeiende moerasandijvie en de krijsende kolonies kokmeeuwen.
Op de uitgestrekte vlaktes bloeit ’s zomers de moerasandijvie | Foto Natuurmonumenten / Bob Luijks
5. Overnacht in een duurzaam eilandhuisje
Blijf slapen in een van de vier duurzame eilandhuisjes van Landal GreenParks en laat je wekken door een vogelconcert als de zon opkomt. Vergeet ook de nacht niet: buiten de bewoonde wereld is het ’s nachts nog echt donker en kun je genieten van een rijke sterrenhemel. De huuropbrengst van de huisjes gaat naar Natuurmonumenten voor de verdere ontwikkeling van Marker Wadden. Bereikbaarheid Met de veerboot van Natuurmonumenten vanuit Lelystad (reserveren noodzakelijk). Je kunt ook een dagtrip onder leiding van een gids boeken.
2021 Soortenjaar
Geen idee welke vogel of vlinder daar voorbij fladdert of hoe dat mooie plantje naast het pad heet? Maak een account aan op de app ObsIdentify, schiet een foto en: voilà! Je hebt weer wat geleerd én je helpt via de app mee aan het 2021 Soortenjaar: in 2021 inventariseert het nationaal park welke planten en dieren in Nieuw Land leven. Meer lees je op nationaalparknieuwland.nl/nl/2021soortenjaar.
Meer Nationaal Park Nieuw Land
CREDITS: TEKST ANNEMARIE BERGFELD | BEELDEN iSTOCK (HEADER) | NATUURMONUMENTEN
