Henk Ruseler is boswachter in Het Nationale park De hoge Veluwe en beschrijft zijn overpeinzingen of wat hij in de natuur ziet. Deze week vertelt hij over zijn liefde voor raven, en hoe deze tijdelijk uit Nederland verdwenen.
Acrobaten
‘Vanaf de top van een stuifduin midden in De Hoge Veluwe bekeek ik op één van de eerste dagen in het nieuwe jaar de baltsvlucht van een koppel raven. Midden in de winter, terwijl de meeste vogels nog totaal niet aan vrijerijen denken, laten raven in een spectaculaire vliegshow zien hoe aardig zij elkaar vinden. Ware luchtacrobatiek waarbij de vogels naast de vele loopings soms ook ondersteboven vliegen. Ik overdrijf niet als ik zeg dat ik in Nederland geen intelligentere en mooiere vogel ken dan de raaf. Helaas waren jagers en boeren tot in het begin van de vorige eeuw een andere mening over de raven toegedaan en werden zij geschoten, vergiftigd en hun eieren en jongen geroofd. Onbekend maakt onbemind en in 1928 was de raaf uit onze vaderlandse natuur verdwenen. De euforie was groot toen er in 1982 op De Hoge Veluwe een broedpaar werd ontdekt en ik mijn favoriete vogel weer in vrijheid kon zien vliegen. Zeven jaar daarvoor had ik, als hulpje van een jachtopzichter, nog raven in grote volières op het toenmalige Staatswildreservaat mogen voeren. Zij zaten daar vanaf 1966, net als op de Utrechtse Heuvelrug, in het kader van een herintroductieprogramma. Ik voelde mij bevoorrecht om zo dicht bij de raven te komen en mijn fascinatie was gewekt. Dat ik daar de ouders van ons eerste ravenpaar heb gevoerd is niet waarschijnlijk. De jongen die de vrijheid kregen waren vaak te onervaren om zich te handhaven in het wild. Het uitzetten van wilde raven bleek uiteindelijk wel succesvol. 
Slimme beesten
Hoe intelligent raven zijn ondervond ik tijdens mijn werk als jachtopzichter in het Park. Wanneer er bij de jacht op grofwild een schot was gelost duurde het slechts enkele minuten en er cirkelden raven boven mij. Hierbij maakte het geen verschil of ik op de vlakte of in het bos geschoten had, feilloos wisten zij mij te lokaliseren. Van een gedood dier werden namelijk de ingewanden in het veld achtergelaten en dat was bij de raven heel snel bekend. Momenteel zijn er naar schatting weer zo’n 150 broedparen in ons land, waarbij de Veluwe hun belangrijkste leefgebied is. Vijf daarvan broeden er de laatste jaren op De Hoge Veluwe en vaak kom je in het Park grote jeugdgroepen van nog niet gekoppelde raven tegen. De raaf heeft zijn plek heroverd en hun baltsvluchten zijn beslist de moeite waard om deze maand de natuur in te trekken. Het Deelense Veld en stuifzandgebied “de Pollen” zijn mooie plekken op De Hoge Veluwe om hun spectaculaire vliegshow te zien.’ Lees ook:Natuurkroniek van een boswachter: ‘mijn gazon is nu een waar dassen-restaurant’ TEKST & BEELD: HENK RUSELER | OMSLAGFOTO: TOM PEXELS
