In Nederland valt nog zo veel moois te ontdekken, en te voet zie je altijd meer. Daarom in Seasons elke maand een wandeling, met routebeschrijving, door een van de mooie natuurgebieden die ons land telt. Deze keer lopen we door de Helderse Duinen.
In het eerste deel van de route is het meteen al flink klimmen en dalen. Het wandelpad kronkelt zich in de richting van de Grafelijkheidsduinen, waar je direct wordt getrakteerd op de eerste van vele fraaie vergezichten. Aan de horizon steekt de karakteristieke rode vuurtoren Kijkduin (in de volksmond Lange Jaap genoemd), de vuurtoren van Den Helder, kaarsrecht omhoog. Deze duinen bij Den Helder zijn gevormd vanuit de resten van het oude waddeneiland Huisduinen. Ten zuiden daarvan liggen de Donkere Duinen, die ontstaan zijn vanuit het kleine waddeneiland Ooghduinen.
In de zestiende eeuw stoof het gat tussen de twee eilanden dicht. Op deze plaats ligt nu een duinmeer, de Harmplas. Naast deze plas liggen in het gebied nog zeker dertig kleine poelen, ontstaan door bominslagen in de Tweede Wereldoorlog. Vanaf een wat hoger uitkijkpunt op het duin zie je er door de verrekijker enkele liggen. Ze zijn opvallende kogelrond.
Hooglanders, konikpaarden en zeehonden
Om variatie en openheid in de begroeiing te behouden, laat beheerder Landschap Noord-Holland hier Schotse hooglanders en konikpaarden grazen. De hooglanders komen tot vlak bij de afrastering en laten zich goed bekijken. De wilde koniks houden altijd wat meer afstand.
De vogeltrek is nog in volle gang: constant vliegen groepjes vogels over. Vooral vinken met hier en daar een keep ertussen (zij roepen een kenmerkend nasaal ‘keeeep’), sijsjes, graspieper en tot mijn grote vreugde tien strandleeuweriken. Heel even komen ze aan de grond en krijg ik ze mooi in de kijker. Maar snel vliegen ze weer door.
Bij Fort Kijkduin kijk je ver uit over het Marsdiep richting Texel en de verlatenheid van het nieuwe zandeiland, de Razende Bol. Ik scan het eiland af met de telescoop. Het eiland is niet verlaten: op de uiterste rechterpunt liggen zeker dertig zeehonden te rusten. Ook als ik het water er tussenin afzoek, zie ik hier en daar een zeehondenkop boven water steken. Om vervolgens weer onder water te verdwijnen.
Eikels voor de wintervooraad
Achter Fort Kuikduin kronkelt het pad verder. Eerst langs Huisduinen, later langs de sportvelden en binnenduinen van Nieuw Den Helder. Ik passeer een grillig eikenbos, waar diverse gaaien bezig zijn om eikels te begraven als wintervoorraad. Ook hoor ik duidelijk de lachende roep van de groene specht.
Wandelend evenwijdig aan het fietspad passeer ik de Streepjesberg, met zijn 25 meter de hoogste berg van Den Helder. De duinen staan hier vol met rendiermos, wat eigenlijk geen mos is maar een korstmos, vooral bekend van de kerststukjes. Maar hier groeit het werkelijk overal, een goed teken voor deze beschermde soort.
Vanuit het bos passeer ik het zogenoemde Refugium, een nieuw natuurgebied. Enkele jaren geleden werd op deze velden nog volop gesport. Nu grazen er Schotse hooglanders en zie je er de roodborsttapuit. En ’s zomers groeien hier vier soorten orchideeën en parnassia, en er komen verschillende dagvlinders en libellen voor. Zelfs in november vliegen er nog heidelibellen. Ze zitten zelfs naast me op het bankje waar ik een broodje eet. Vanuit de uitkijktoren zie je het Mariëndal liggen, waarlangs het laatste stukje van de route voert. Over uitgestrekt gesproken. Je kijkt hier uit over een in 2005 ontwikkeld natuurgebied. Hier zijn geen paden aangelegd, je mag er gewoon struinen waar je wilt. Voor wie nog genoeg energie over heeft.
Natuurommetje Helderse Duinen (4 of 8 km)
Ligging
De Helderse Duinen is een aaneenschakeling van een paar natuurgebieden: Donkere Duinen, Grafelijkheidsduinen, Refugium en Mariëndal. Je kunt van verschillende kanten het gebied betreden, maar het makkelijkst qua parkeren is te beginnen vanaf de parkeerplaats van Strandslag 03 Duinoord/Duinoord’s Steakhouse, Jan Verfailleweg 622, Den Helder. Volg de rode en blauwe pijlen via de aangegeven knooppunten.
Bereikbaarheid
OV: vanaf station Den Helder-Zuid buslijn 31, uitstappen halte Duinroosstraat, Jan Verfailleweg.
Auto: de N9 volgen tot Den Helder. Bij de eerste rotonde linksaf Ravelijnweg, later Waddenzeestraat. Aan het eind linksaf naar de Jan Verfailleweg. Verderop langs deze weg rechtsaf bij Strandslag 03 Duinoord.
Horeca
Duinoord’s Steakhouse, restaurant De pannenkoekenvallei, open wo-zo. In Huisduinen heb je diverse horecabedrijven, waaronder Storm en Zee tegenover Fort Kijkduin.
Tip: Bezoekerscentrum Helderse Vallei, Fort Kijkduin.
Honden
Grotendeels toegestaan mits aangelijnd, maar niet in Mariëndal.
Check voor je op pad gaat of de genoemde adressen open zijn en of activiteiten doorgaan. Dit artikel verscheen in aangepaste vorm ook in Roots.
CREDITS: TEKST EN FOTOGRAFIE PAUL BÖHRE | ROUTEKAARTJE CÉCILE VRINTEN
Meer fijne wandelingen
- Houd je van wandelen maar liever niet te lang? De Helmichroute bij het Achterhoekse Baak is gevarieerd en slechts 2,8 km.
- Voor wie graag met (meer) zongarantie wandelt: op Santa Maria, de Azoren, is het prachtig wandelen…
