Onkruid in de tuin: bestrijden of gebruiken?

Mariëtte Laan

8 mei 2020

onkruid: paardenbloem, haagwinde, smeerwortel

Misschien wel een van de grootste irritaties van de fervente tuinierder onkruid (of misschien slakken?) Een tip tegen onkruid geven we al weg: gebruik geen gif, want dat tast ook de rest van je mooie tuin aan. Wat wel te doen? Dat vertellen we in dit artikel. En, onkruid in de tuin, je kunt er óók wat mee doen.

onkruid - voegenkrabber

Onkruid: liever kwijt dan rijk

Heb je er echt last van en wil je onder geen beding ongewenst groen in je tuin, wacht dan niet tot het metershoog staat. Hoe eerder je begint hoe meer profijt, het krijgt dan niet de kans al te veel te wortelen of zich uit te zaaien. Er zijn twee soorten ongewenst groen: ‘wortelaars’ en ‘zaaiers’. ‘Wortelaars’, wortelonkruid, is het moeilijkst tegen te gaan omdat het wortelgestel zich soms over lange oppervlakten uitstrekt en zich vaak nestelt tussen de wortels van de planten die je juist met veel zorg hebt aangeplant. Het beheersen ervan blijft een intensief karweitje. Je kan kokend water of een verbrander gebruiken, maar dit proces duurt vrij lang en je moet het meerdere keren herhalen. Het doodt alleen de plant en niet de wortels. Gebruik geen gif. Chloor, zout en azijn vergiftigen het ecologische systeem in je tuin. En biologische bestrijdingsmiddelen tasten ook de omliggende planten aan. Het toverwoord blijft wieden! Doe dit regelmatig; het put de plant uit. Doe je het met zonnig, warm weer dan droogt het onkruid meteen uit. Bij de ‘zaaiers’ is het devies simpel: begin voor de zaadvorming met wieden en verspreiding krijgt geen kans. onkruid: paardenbloem, haagwinde, smeerwortel

Onkruid: maak van de nood een deugd

Onkruid of kruid? Veel ‘onkruid’ is een aanwinst in de tuin, aantrekkelijk voor insecten en vaak lekker op je bord. We nemen er een aantal onder de loep. Gebruiken of bestrijden? Aan jou de keuze.

  • PAARDENBLOEM (Taraxacum officinale) is een vaste plant met een stevige, lange penwortel.

Gebruiken In Griekenland wordt salade van paardenbloem met wat citroensap en olijfolie gegeten: chorta. De bloemen van de paardenbloem hebben, als ze jong geplukt worden, een zoete, honingachtige smaak. Rijpe bloemen zijn bitter. De knoppen zijn rauw of gestoomd het lekkerst. Bestrijden Verwijder de penwortel volledig. Doe je dat niet, dan komt hij het jaar erop vrolijk terug. Steek een asperge- of onkruidsteker zo diep mogelijk in de grond naast de paardenbloem, beweeg hem zachtjes heen en weer en trek de plant er dan voorzichtig uit. haagwinde

  • HAAGWINDE (Convolvulus sepium) is een klimmer die zich vermeerdert door lange, kruipende wortels.

Gebruiken De zachte witte bloemen zijn eetbaar (de rest van de plant niet), staan mooi in een salade en zijn lekker als je ze vult met zachte kaas. De bloemen, die één dag bloeien, worden druk bezocht door hommels, bijen en avondvlinders. Bestrijden Haagwinde kun je alleen bestrijden door alle wortels te verwijderen. Graaf de slierten daarvoor helemaal uit, want elk achtergebleven worteldeeltje zal weer uitlopen. melganzevoet

  • MELGANZEVOET (Chenopodium album) is een eenjarige die zich verspreidt door zaad. De witte bloemtrosjes bloeien van juli tot de herfst.

Gebruiken Al in de prehistorie werd de plant gegeten. Het is de voorloper van de gecultiveerde spinazie. De zaden werden tot meel vermalen. Melde bevat meer ijzer, eiwit en vitamine B1 dan enige koolsoort of spinazie. De gehele plant kan rauw worden gegeten, maar is lekkerder gekookt als bladgroente of in de soep. De smaak is als jonge boerenkool of broccoli. Bestrijden Wied of schoffel vóór de bloei zodat het zaad zich niet verspreidt. onkruid - boterbloem

  • BOTERBLOEM (Ranunculus) vormt net als een aardbei lange ranken. De wortels gaan niet zo diep, maar elke knoop zet zich met veel fijne wortels vast. Er zijn wel 11 soorten die erg op elkaar lijken. De scherpe boterbloem en de kruipende boterbloem, die je al in april ziet, bloeien beide tot in de herfst.

Gebruiken Ben je geprikt door een brandnetel, wrijf dan een boterbloem over de plek, de jeuk is dan snel weg. Bestrijden Wortelrozetten en uitlopers zo diep mogelijk uitsteken en bovengrondse delen verwijderen. Met een hand-schoffelhark zie je precies wat je doet. Goed hand- en tuingereedschap koop je onder andere bij DeWit en Sneeboer.

Slakkenplaag? Lees deze artikelen:

Deze 5 planten kunnen tegen slakken
Wat heb je aan naaktslakken?
10 tips tegen slakken in je tuin

TEKST EN FOTOGRAFIE MAAYKE DE RIDDER